Czy sztywność butów rowerowych ma znaczenie?

Praca nóg jest wykorzystywana w większości najczęściej uprawianych sportów, zaczynając od biegania, a kończąc na tenisie stołowym. Nie inaczej jest w kolarstwie, gdzie rower wprawiany w ruch jest przez pedałowanie. Aby kręcenie korbą było komfortowe oraz najefektywniejsze, tak jak w innych dyscyplinach sportowych, bardzo ważny jest dobór odpowiedniego obuwia. Producenci butów rowerowych na przestrzeni lat stworzyli wiele użytecznych, a czasem jednocześnie szalonych rozwiązań mających pomagać kolarzom w treningach. Jednak podstawowym i najważniejszym czynnikiem decydującym o wydajności i wygodzie pedałowania wciąż pozostaje sztywność butów rowerowych – dlatego przyjrzyjmy się jej bliżej!

Spis treści:

1. Czym jest sztywność buta rowerowego?
2. Podeszwa w butach rowerowych w różnych odmianach kolarstwa i stylach jazdy
3. Sztywność butów rowerowych dla amatora i zawodowca
4. Sztywność buta rowerowego a materiał wykonania i cena
5. Polecane buty rowerowe o różnych indeksach sztywności podeszwy
6. A może wystarczą zwykłe buty? Ile w obuwiu rowerowym marketingu, a ile faktów?

Czym jest sztywność buta rowerowego?

Sztywność butów rowerowych to tak jak wspomnieliśmy we wstępie – najważniejsza cecha obuwia kolarskiego i dotyczy ona jego spodniej części, czyli podeszwy. Sztywność można określić najogólniej, stosując oceny opisowe, jak: miękka, średnia lub twarda podeszwa w butach rowerowych. Jednak w celu precyzyjniejszego i profesjonalnego nazwania tego parametru używa się tzw. indeksu sztywności podeszwy, czyli kilkunastostopniowej skali, w której najniższa wartość to najmiększe obuwie.

Niestety w branży próżno szukać standaryzacji. Każdy producent butów rowerowych ma własny indeks sztywności podeszwy (a niektórzy nawet go nie używają!), co utrudnia porównanie obuwia sygnowanego logotypami dwóch różnych marek – o czym trzeba pamiętać. Przyjrzymy się temu bliżej w następnej części naszego artykułu.

Na co wpływa sztywność butów rowerowych? Przede wszystkim na efektywność transferowanie mocy wkładanej przez cyklistę w pedałowanie. Straty są tym mniejsze, im twardsze są podeszwy obuwia. Czy oznacza to, że sztywniejszy wariant zawsze jest lepszy? Niekoniecznie. Pod uwagę należy wziąć również uprawianą dyscyplinę kolarską, poziom zaawansowania oraz wygodę.

Podeszwa w butach rowerowych w różnych odmianach kolarstwa i stylach jazdy

Aby dobrze wybrać sztywność butów rowerowych, należy zastanowić się nad tym, którą odmianę kolarstwa się preferuje. Inne indeksy zaleca się w przypadku ścigania się na szosie, a inne, jeśli lubisz przemierzać górskie szlaki. Do tego ogromne znacznie ma także Twój poziom zaawansowania i to, jak bardzo wyczynowa jest Twoja jazda. Spójrzmy najpierw na pierwszą z wymienionych zmiennych.

Jakie buty na rower szosowy?

Obuwie szosowe należy do najbardziej wyspecjalizowanego w rowerowym świecie. Dotyczy to również konstrukcji podeszwy. W butach kolarskich znajdziesz najsztywniejsze warianty (włącznie z najwyższą punktacja na skali) dające maksymalne przełożenie mocy pedałującego na napęd jednośladu. Ze względu na specyfikę tej dyscypliny kolarskiej, firmy często nawet nie produkują butów szosowych o indeksie sztywności innym niż znajdujący się w górnej połowie skali. W wypadku obuwia Shimano będzie to od 6 w górę.

Pamiętaj, że najsztywniejsza podeszwa nie będzie się zginała, a co za tym idzie, nie nadaje się do poruszania pieszo. W związku z tym, choć jest idealnym wyborem na wyścigi, to już niekoniecznie sprawdzi się przy bardziej rekreacyjnej jeździe na kolarzówce, gdy robisz często postoje itd. Przy takim użytkowaniu lepsze są modele butów szosowych, których indeks sztywności znajduje się bliżej środka skali.

Jakie buty na rower górski?

Z reguły sztywność buta do MTB będzie mniejsza niż do jazdy szosowej. Najwięcej modeli stworzonych z myślą o kolarstwie górskim trzyma się środka omawianej skali, chociaż w katalogach producentów można znaleźć także warianty obuwia ulokowane zarówno na samym jej dole, jak i o maksymalnym wskaźniku sztywności. Skąd te rozbieżności? Przede wszystkim ze względu na, że jazda MTB ma wiele, często bardzo od siebie różnych odmian – od turystyki szlakowej po ekstremalne wyścigi w stylu enduro czy downhill.

Przy preferowaniu zrównoważonej jazdy sportowo-turystycznej oraz trailu i enduro stosuje się podeszwy średnio twarde, która umożliwiają dość wygodne poruszanie się pieszo i prowadzenie roweru, co, gdy jeździ się po lasach i w górach przydaje się częściej niż rzadziej. Do tego, takie buty MTB często wzbogacone są o protektor podeszwy.

Z kolei, jeśli ścigasz się po górach – wtedy obuwie przypomina znacznie bardziej te do kolarstwa szosowego – lżejsze o bardzo wysokiej sztywności podeszwy, pozwalające najefektywniej osiągać wysokie prędkości.

Jakie buty na rower gravelowy lub crossowy?

Jazda gravelowa czy crossowa nazywana jest często hybrydową, taki charakter mają rowery do niej przeznaczone, łączące w sobie elementy z innych dyscyplin i podobnie jest w przypadku butów zaprojektowanych z myślą o przemierzaniu szutrów i lekkiego terenu. W tej kategorii odnajdziesz bardzo zróżnicowane propozycje i to, która będzie najkorzystniejsza, zależne jest tylko wyłącznie od Twoich preferencji.

Jeżeli Twój styl bliższy jest turystyce, spokojnej eksploatacji z dużą liczbą postojów – lepiej postawić na niższy indeks sztywności obuwia, a jeśli wolisz zaszaleć i się pościągać lub pokonujesz długie dystanse bez zsiadania z siodełka – większą efektywność dadzą Ci twardsze modele.

Jakie buty na rower miejski, trekkingowy i do jazdy rekreacyjnej?

W przypadku codziennych dojazdów rowerem do pracy, załatwiania sprawunków, a także do turystki i jazdy rekreacyjnej np. po parkach czy terenach podmiejskich najlepiej postawić na obuwie o miękkiej podeszwie (maksymalnie podchodzącej pod połowę skali). Przy takim użytkowaniu jednośladu wydajność pedałowania nie ma większego znaczenia, a miękkie buty rowerowe zapewnią Ci największą wygodę – również, gdy będziesz w nich zwiedzać, wstąpisz do sklepu, urzędu czy zrobisz sobie piknik.

Jeżeli rowerem poruszasz się w obrębie miasta i to bardzo sporadycznie – możesz uznać, że wystarczą Ci do tego codzienne, sportowe buty, zamiast stricte rowerowych i rzeczywiście na krótkich trasach nie powinno stanowić to problemu – pamiętaj tylko, że zwyczajne buty łatwo w ten sposób zniszczyć i dobierz taki model, aby podeszwa nie ślizgała się po pedałach.

Uwaga!

Pamiętaj, że sztywność buta rowerowego, to co prawda kluczowy, ale tylko jeden parametr określający obuwie. Ponieważ modele o najtwardszej podeszwie tworzone są dla profesjonalistów i zaawansowanych kolarzy, często dysponują szeregiem udogodnień sprawiających, że w użytkowaniu wcale nie są mniej komfortowe od miększych wariantów – licz się jednak z tym, że koszt ich nabycia będzie większy!

Sztywność butów rowerowych dla amatora i zawodowca

Niezależnie od ulubionej dyscypliny kolarskiej oraz jej odmiany, warto wiedzieć, że korzystanie z butów, których indeks sztywności podeszwy jest wysoki, wymaga przyzwyczajenia się – co można porównać do zmiany pedałów platformowych na model z systemem SPD. Dlatego początkującym rowerzystom nie zaleca się od razu stawiać na najsztywniejsze warianty (nawet gdy marzą Ci się wyścigi), a raczej przejście na nie wraz ze wzrostem umiejętności. Stopom przyzwyczajenie się do twardych podeszew zajmuje więcej czasu, a u niektórych rowerzystów mogą one nawet wywołać bóle czy podrażnienia.

Jeżeli jesteś kolarzem amatorem, szukającym obuwia, które poprawi wydajność pedałowania – powinna Cię interesować sztywność butów rowerowych wynosząca maksymalnie 7 pkt. Będzie ona wystarczająco wysoka, aby dobrze pełnić swoją funkcję, a przy tym na tyle miękka, aby nie obniżać znacznie Twojego komfortu.

Sztywność buta rowerowego a materiał wykonania i cena

Nie wyjaśniliśmy jeszcze – od czego zależy sztywność butów rowerowych. Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta i zgodna z intuicją – mianowicie od wykorzystanego do produkcji podeszwy materiału. Najczęściej tworzywa twardsze są również droższe, ale to nie jest już aż tak jasne, ponieważ bardzo duże znacznie ma także stosunek sztywności do masy danego materiału. Najwięcej przyjdzie Ci zapłacić za podeszwy jednocześnie lekkie oraz twarde.

Topowe modele obuwia rowerowego (przede wszystkim szosowego) korzystają z podeszew karbonowych (z włókna węglowego). Prawdopodobnie najpopularniejsze są jednak spody na bazie nylonu – zwykle mieszczące się w mniej więcej w połowie skali sztywności. W droższych wariantach butów rowerowych nylonowe podeszwy wzbogacane bywają o karbon. Z kolei najtańsze i często najmiększe modele wykonane są z tworzywa sztucznego, ewentualnie z domieszką innych. W droższych, miękkich, ale zarazem wyspecjalizowanych podeszwach stosuje się także włókno szklane.

Na co jeszcze zwrócić uwagę kupując buty rowerowe?

Przypominamy, że oprócz określenia, która sztywność podeszwy buta rowerowego powinna być optymalna do Twoich potrzeb, powinieneś również dobrze zastanowić się, jakie inne cechy i udogodnienia będą Ci potrzebne. Koniecznie zwróć uwagę na:

• materiał cholewki – decyduje o przewiewności obuwia, a także wiatro- i wodoszczelności oraz trwałości butów rowerowych;
• system mocowania – definiuje czy buty stworzone są do użytku z pedałami platformowymi, czy wpinanymi, a ponadto określa ich przeznaczanie – szosowe lub MTB;
• zapięcie – tańsze, lecz dające gorsze dopasowanie do stopy lub droższe, ale precyzyjniejsze. Najczęściej buty są sznurowane, zapinane na rzepy lub pokrętła BOA.
• technologie produkcji – dodatkowe atuty zwiększające m.in. wytrzymałość, komfort noszenia, łatwość dopasowania się do stopy czy oddychalność obuwia.

Znacznie szczegółowiej m.in. powyższe zagadnienia omawiamy w tekście – Jak dobrać buty rowerowe? Rozmiar i dopasowanie są kluczowe!

Polecane buty rowerowe o różnych indeksach sztywności podeszwy

A może wystarczą zwykłe buty? Ile w obuwiu rowerowym marketingu, a ile faktów?

Część osób pewnie zadaje sobie powyższe pytania, niechętna kupnu kolejnych akcesoriów rowerowych, reklamowanych przed producentów jako niezbędne do cieszenia się z jazdy. I rzeczywiście – tak jak już wspomnieliśmy w naszym tekście – specjalistyczne buty nie są koniecznością! Co więcej, uważamy, że nie są one podstawowym, najważniejszym elementem wyposażenia cyklisty. Jednak, jeśli chcesz trenować kolarstwo, rozwijać się i poprawiać swoje wyniki – prędzej czy później i tak, zdecydowanie warto nabyć buty rowerowe. Wtedy przekonasz się na własnej skórze, że wpływ sztywności podeszwy na jazdę to nie tylko czcze obietnice producentów!

A jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, o tym, co możesz zyskać, kupując obuwie na rower – odsyłamy do artykułu – Korzyści z jazdy w butach rowerowych.