Kontakt
menu
Wymiana kasety rowerowej lub wolnobiegu nie jest zadaniem trudnym - wystarczy odpowiedni warsztat i trochę umiejętności. Kiedy zazwyczaj dokonujemy takiej wymiany? Gdy zużyje się któraś z zębatek, albo wymieniamy cały układ napędowy. Czasami wymiana kasety w rowerze dokonuje się podczas zwyczajowego upgrade'u sprzętowego - przesiadamy się na model z większą ilością zębatek lub o innym zakresie, chcąc polepszyć swoje możliwości, zmienić nieco stosunek kadencji do wkładanej siły. We wszystkich tych przypadkach wymiana kasety i wolnobiegu to bardzo przydatna wiedza, którą można spożytkować na wiele sposobów.
Powiemy dziś o procesie wymiany kaset i wolnobiegów. To proces, który warto poznać - umożliwia nie tylko wymianę, ale także dostanie się do elementów napędowych celem ich serwisowania i regularnego czyszczenia tak aby wydłużyć ich żywotność.
Co znajdziesz w artykule:
Co to jest kaseta i wolnobieg?
Kaseta i wolnobieg są w jednej rodzinie. Oba układy pozwalają kręcić się kołom których nie zaopatrzymy w siły pochodzące z pedałowania. Prościej - przestajemy pedałować, a one dalej się kręcą, z charakterystycznym terkotem układu zapadek. W wypadku gdy mamy wolnobieg i kasetę możemy nawet kręcić do tyłu, dopiero gdy zaczniemy pedałować zapadki zablokują się i czujemy normalny opór.
Różnica to detale, które dzielą w tej rodzinie sprzęt na lepszy i nieco gorszy. Wolnobieg wywodzi się ze starej szkoły technologicznej, a układ zapadek pracuje w jego wnętrzu - zębatki są z nim zintegrowane, a całość nakręcamy na piastę koła. Kaseta rowerowa wywodzi się z wolnobiegu i jest jego młodszym i znacznie sprawniejszym rodzeństwem. Tu układ zapadkowy przeniesiono do wnętrza bębenka w piaście i tam pozostaje on na stałe - kasetę nakładamy na trzpień wielowypustowy i blokujemy nakrętką. Co za tym idzie, skomplikowanie konstrukcji znacznie się zmniejszyło, a za tym poszła redukcja masy i większa trwałość.
Więcej szczegółów na temat różnic pomiędzy kasetą rowerową a wolnobiegiem dowiesz się w tym artykule!
Naturalnie kasety zaczęły obsługiwać więcej zębatek - początkowo 9, potem 10-11, obecnie nawet 12, a możliwe że wkrótce to jeszcze się zmieni. W momencie gdy pojawiły się na rynku rozwiązania 1x11, kaseta musiała zastąpić wolnobieg, który nie był w stanie obsługiwać tak wielu zębatek. Zmniejszyło się skomplikowanie i wiele osób przesiadło się z dużej ilości blatów z przodu na bardziej uniwersalne układy. Obecnie kaseta jest modelem obowiązkowym, a wolnobieg spotkamy w starszych, prostszych rowerach rekreacyjnych i budżetowych.
Wymiana kasety
Wymiana kasety z racji jej prostszej konstrukcji nie nastręcza wielu trudności. Potrzebny będzie specjalny klucz do kaset oraz bacik - rączka z fragmentem łańcucha dla zablokowania wielotrybu, który bez tego będzie obracał się wraz z nakrętką. Możemy ogólnie posłużyć się kawałkiem zużytego łańcucha aby blokować zębatkę, ale z użyciem tego klucza będzie to znacznie prostsze - wymusza on uzyskanie naturalnej dźwigni co przy odkręceniu nakrętki będzie miało kolosalne znaczenie.
Cały proces przedstawia się następująco:
- owijamy bacikiem jeden z trybów - najlepiej dość duży, by mieć pewniejszy chwyt.
- klucz do kaset wkładamy do nakrętki kasety - z zewnątrz będzie pasować do formy wielowypustu, w środku do nakrętki; doskonale jeśli ma pręcik prowadzący, który można włożyć do środka nakrętki jak oś.
- używając siły (najczęściej niezbyt wielkiej) - trzymamy zaciągnięty bacik i odkręcamy nakrętkę w kierunku odwrotnym do ruchu wskazówek zegara.
- odkręcona nakrętka blokuje kasetę na wielowypuście; jeśli pokonamy jej opór, kaseta powinna zejść z wielowypustu dość swobodnie; dla uzyskania lepszego efektu możemy pomóc sobie penetratorami w rodzaju WD-40.
- jeśli kaseta jest wieloczęściowa, zdjęte elementy układamy w osobnym miejscu, na ściereczce; pozwoli to potem na bezstresowy montaż w drugą stronę; zwróć uwagę, że w wypadku układów wieloczęściowych każda zębatka ma wypusty montażowe wśród których jeden jest minimalnie większy - ułatwia to ułożenie na trzpieniu bębenka; zębatki ułożone są najczęściej napisami na zewnątrz.
- kasety jednoczęściowe ściągamy z bębenka w całości.
Teraz, jeśli demontaż odbył się sprawnie, możemy zamienić kasetę lub jedną z zębatek na nową i proces przeprowadzić w drugą stronę; dokręcanie nakrętki mocującej możemy wykonać bez udziału bacika, kontrowanie nie będzie tu potrzebne.
Nie wiesz jak dobrać kasetę do swojego roweru? Sprawdź ten artykuł!
Wymiana wolnobiegu
Wolnobieg też może się zużyć - podlega naturalnym procesom niszczenia podczas pracy i może zaistnieć potrzeba jego wymiany. Zacznijmy od tego, że wymiana wolnobiegu rowerowego wbrew pozorom nie jest trudnym procesem. Do odkręcenia potrzebujemy klucza do wolnobiegu - może być tak, że ten do kaset będzie pasować, ale standardy są różne. Poza tym przyda się sporo siły i cierpliwości - pomocna będzie pomysłowość.
Odkręcanie wolnobiegu przedstawia się tak:
- po odkręceniu koła mocujemy klucz w wolnobiegu; niestety podczas jazdy wolnobieg samoistnie się "dokręca", więc możliwe że będziemy potrzebować naprawdę dużej siły.
- warto użyć WD-40 aby delikatnie ruszyć zapieczone gwinty.
- jeśli wolnobieg nie chce się odkręcić przy użyciu nominalnego sposobu, warto odwrócić role - klucz zamocować w imadle, nałożyć na niego koło i spróbować w ten sposób; również przedłużenie rączki klucza może przynieść efekty.
- zniszczenie wypustów nakrętki wolnobiegu oznacza radykalne zwiększenie trudności jego odkręcenia; używajcie siły ostrożnie i z wyczuciem.
Po odkręceniu wolnobiegu nowy model nakręcamy na piastę. Nie ma tu dużych zagrożeń, ważne jest by robić to równo. Przy wymianie wolnobiegu i kasety warto zmienić od razu łańcuch - wyciągnięte łańcuchy to zabójstwo dla zębatek. W wypadku wolnobiegu nie istnieje konieczność mocnego dokręcania całości - gwint na piaście jest tak ukształtowany, że ten system dokręca się samoistnie podczas jazdy.
Bezpieczeństwo przede wszystkim!
Niezależnie czy zmieniasz kasetę czy wolnobieg - zadbaj o swoje bezpieczeństwo. Rękawice i okulary to konieczność. Ponieważ do odkręcenia mocowań wymagana jest czasami dość duża siła, łatwo o zadrapania czy obicia rąk kiedy nakrętki "puszczają". Wolnobieg rowerowy bywa w tym względzie bardzo niewdzięczny. Odkręcone części przeznaczone do dalszego użycia odkładajcie w jedno miejsce, a ich czyszczenie przeprowadzajcie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach - lub całkowicie na zewnątrz.
Wymiana części - niestraszny proces
Przy użyciu ogólnodostępnych narzędzi i zachowaniu odpowiednich środków ostrożności wymiana kasety i wolnobiegu nie stanowi żadnego problemu dla każdego cyklisty, który zechce to zrobić. Oczywiście są to układy przenoszące znaczne siły i ich zdjęcie może wydawać się początkowo kłopotliwe, ale przy odrobinie zaparcia powinno się udać.
Pamiętajcie o gruntownym oczyszczeniu części - piasty i zębatek - przed ponownym montażem całości.
Odpowiedni klucz, trochę zaparcia i spokój to gwarancja skutecznej wymiany. Zarówno kaseta jak i wolnobieg rowerowy nie powinny stawiać zbyt długiego oporu. Zachęcamy do samodzielnego serwisowania rowerów - znajdziecie u nas potrzebny sprzęt i narzędzia. Oraz nowe kasety i dobre wolnobiegi dla Waszych możliwości i potrzeb.
Polecane kasety i wolnobiegi
