Kontakt
menu
Wiele osób nie ogranicza swojej miłości do dwóch kółek tylko do samodzielnej jazdy na rowerze. Sporą przyjemność sprawia także obserwowanie zmagań profesjonalnych zawodników. Prawie każdy, nawet kompletnie niezainteresowany kolarstwem, chociaż słyszał o Tour de France, a w naszym kraju pewnie też o Tour de Pologne. Osiągający najlepsze wyniki rowerzyści w niektórych krajach podziwiani są bardziej niż sławni piłkarze czy zawodnicy sztuk walki. Zresztą na dowód wystarczy wymienić wyklętego dziś Lance’a Armstronga, prawdopodobnie jednego z najsłynniejszych sportowców wszech czasów.
W niniejszym tekście przyglądamy się wszystkiemu, co warto wiedzieć o kolarstwie szosowym i innych dyscyplinach rowerowych, by z wypiekami śledzić najbliższe zawody. Poznaj najważniejsze wyścigi kolarskie na świecie! Od podstawowych informacji do listy imprez najwyższej rangi!
Spis treści:
Podział wyścigów kolarskich
Profesjonalne wyścigi kolarskie można podzielić na kilka różnych sposobów. Najbardziej intuicyjnym i najogólniejszym będzie ten według charakterystyki danej dyscypliny rowerowej. W końcu zupełnie inna jest specyfikacja kolarstwa górskiego w porównaniu do szosowego itd. Jednakże, ponieważ ostatnia z wymienionych odmian jest zdecydowanie najpopularniejsza (w jej skład wchodzi mnóstwo różnych imprez) – taki podział wyścigów rowerowych niewiele nam pomoże. Konieczne jest dokonanie dodatkowej klasyfikacji samych tylko zawodów szosowych.
Jakie są wyścigi kolarskie szosowe? Najprościej rozróżnić je między sobą w zależności od czasu trwania. Mogą to być imprezy jednodniowe (nazywane klasycznymi lub klasykami), na których zawodnicy zwykle przejeżdżają tylko jeden odcinek lub wyścigi wieloetapowe trwające znacznie dłużej – najdłuższe i najważniejsze z nich – nawet 3 tygodnie. Do tego najważniejsze wyścigi kolarskie świata mają swoje zwyczajowe nazwy. Najsławniejszy wieloetapowy cykl zawodów organizowanych przez UCI to Wielki tour, a najbardziej prestiżowe jednodniowe wyścigi to tzw. pomniki kolarstwa. W dalszej części tekstu przyjrzymy się im bliżej!
Zobacz również: Kadencja na rowerze – co to jest i jak ją mierzyć?
Kolarskie wyścigi szosowe
Zgodnie z tym, o czym wspomnieliśmy już wcześniej – kolarstwo szosowe cieszy się na świecie zdecydowanie największym zainteresowaniem oraz renomą – przede wszystkim słynne Tour de France, ale nie tylko ono. Wbrew pozorom wielu miłośników zawodów rowerowych preferuje obserwować jednoetapowe wyścigi. Są one znacznie łatwiejsze do śledzenia, choćby ze względu czas ich trwania, a do tego potrafią w bardzo skondensowany sposób dostarczyć kibicom wielu emocji.
Przyjrzyjmy się, które najważniejsze wyścigi kolarskie na świecie warto obserwować!
Najsłynniejsze zawody jednoetapowe podczas wyścigów kolarskich
Zacznijmy właśnie od krótszych imprez, na których wszystko rozstrzyga się w zaledwie jeden dzień. Wyścigi jednoetapowe przez swoją strukturę nie wymagają tylu umiejętności planowania, co dłuższe zawody i w dużej mierze decydująca jest po prostu predyspozycja kolarza w danym dniu. Do tego ścieżki czasem wiodą przez nieprzejezdne dla zwartego peletonu drogi, niezależnie bowiem od tego, jak przez warunki pogodowe w dzień startu ekstremalnie trudne trasy mogą się okazać – wyścig rusza zgodnie z planem, co często przynosi wiele niespodzianek. Warto także wiedzieć, że długość wyścigu jednodniowego może być bardzo różna – dziś organizuje się głównie 250-300 km trasy, ale w przeszłości zdarzały się także sporo dłuższe.
Potocznie w kolarstwie szosowym jednodniowe zawody nazywa się klasykami, od tego, że są to najstarsze imprezy tego typu w rodzinie sportów rowerowych, ale de facto mianem tym powinno określać się wyłącznie najbardziej prestiżowe spośród nich, których pierwsza edycja odbyła się jeszcze przed I wojną światową. Dlatego można spotkać się również z terminem – półklasyki, który ma pozwolić wyróżnić te nowsze imprezy o mniej ugruntowanej tradycji.
Środowisko zawodowych kolarzy za najważniejsze uznaje pięć wyścigów – zwane są one pomnikami kolarstwa lub monumentami kolarstwa (także, aby nie były mylone z pozostałymi klasykami):
- Mediolan-San Remo – pierwszy wyścig zorganizowano na tej trasie w 1907 r. Zwykle odbywa się w drugiej połowie marca. Odległość, jaką kolarze mają w nim do przejechania, wynosi ok. 300 km i przebiega przez pozbawione większych wzniesień włoskie wybrzeże Liguryjskie, co czyni trasę idealną dla sprinterów. Zawody rowerowe Mediolan-San Remo są nazywane wiosennymi mistrzostwami świata – ze względu na swą renomę oraz fakt, że zawsze otwierają kalendarz najważniejszych wyścigów kolarskich. Pozycję lidera klasyfikacji całościowej w Mediolan-San Remo wciąż zajmuje Belg Eddy Merckx, który triumfował aż siedmiokrotnie (w latach: 1966, 1967, 1969, 1971, 1972, 1975, 1976).
- Ronde van Vlaanderen (Dookoła Flandrii) – często związany z ekstremalnym wysiłkiem i uważany za najtrudniejszy z pomników kolarstwa. Rozgrywany jest w kwietniu w Belgii (na obszarze Flandrii), a jego ok. 270 km trasa wyścigu prowadzi poprzez bruk i obfituje w strome podjazdy. Do tego zdarza się, że kolarze w Ronde van Vlaanderen zmuszeni są jechać wśród ulewnych deszczy i porywistych wiatrów, co nie ułatwia im zadania. Inauguracja Ronde van Vlaanderen miała miejsce w 2013 r. Zawody nie doczekały się jeszcze jednego lidera klasyfikacji – w historii wyścigu trzykrotnie triumfowali: Achiel Buysse, Fiorenzo Magni, Eric Leman, Johan Museeuw, Tom Boonen i Fabian Cancellara.
- Paryż-Roubaix – najsłynniejsze zawody jednoetapowe odbywają się w Belgii i we Włoszech, ale Paryż-Roubaix jest od tej reguły chlubnym wyjątkiem. Jego historia rozpoczęła się w 1896 r. i to nietypowo, bo zorganizowano go, aby uświetnić otwarcie welodromu w Roubaix. Długość wyścigu to ok. 260 km. Odbywa się zawsze w jedną z kwietniowych niedziel, co w połączeniu z trudnością trasy przysporzyło mu przydomka „Piekielna niedziela”, chociaż dużo częściej określa się go jako „Piekło północy” (Roubaix zlokalizowane jest blisko belgijskiej granicy, w północnej Francji). W historii wyścigu Paryż-Roubaix najwięcej razy na metę zwycięsko trafili dwaj Belgowie – Roger De Vlaeminck i Tom Boonen – udało im się to czterokrotnie.
- Liège-Bastogne-Liège – zawody zamykające wiosenne klasyki, a jednocześnie najstarszy wciąż organizowany wyścig jednoetapowy (tzw. Staruszek) na liście monumentów kolarstwa, co tylko dodaje mu prestiżu – funkcjonuje od 1892 r. Odbywa się we wschodniej Belgii, ma długość ok. 250 km i obfituje w strome podjazdy (zwłaszcza w czasie drugiej części zmagań), co sprawia, że startujący na Liège-Bastogne-Liège kolarze muszą wykazać się przede wszystkim wytrzymałością. Największym triumfatorem w historii tych belgijskich zawodów jest wspominany już przy okazji Mediolan-San Remo – Eddy Merckx. W Liège-Bastogne-Liège wygrał pięciokrotnie.
- Giro di Lombardia – jedyny jesienny klasyk (w najbardziej prestiżowym tego słowa znaczeniu), a zarazem najmłodszy spośród monumentów kolarstwa, bo organizowany dopiero od 1905 r. Odbywa się w październiku we Włoszech (na terenie Lombardii), dlatego nazywa się go wyścigiem spadających liści. Trasa biegnie przede wszystkim przez górzyste obszary sąsiadujące z jeziorem Como i wynosi ok. 250 km. Co ciekawe, pomimo stosunkowo niedługiego czasu funkcjonowania ma on najmniejszą liczbę przerw organizacyjnych pośród pomników kolarskich – tylko dwie edycje nie doszły do skutku (w 1943 i 1944 r.). Na razie rekordzistą Giro di Lombardia jest Włoch Fausto Coppi, który zatriumfował na nim pięciokrotnie.
Czy wiesz, że…
Wyścigi jednoetapowe organizowane były już w latach 60. XIX w.? Do najsławniejszych w tamtych czasach należały m.in. Bordeaux-Paryż, Paryż-Bruksela czy Paryż-Brest-Paryż – ten ostatni wymagał od zawodników pokonania dystansu ponad 1200 km!
fot. Billy Ceusters
Najważniejsze wieloetapowe zawody szosowe
Wieloetapowe wyścigi kolarskie mają zupełnie inną specyfikę niż klasyki. Niektórzy komentatorzy sportowi mówią w ich przypadku o tzw. szachach, ponieważ, aby odnosić sukcesy w wielodniowych zawodach szosowych, konieczne jest nie tylko dobre przepracowanie okresu przygotowawczego oraz dyspozycja dnia, ale także odpowiednie rozłożenie sił, taktyczne podejście i praca zespołowa. Jak łatwo się domyślić, jest to szczególnie ważne w przypadku imprez trwających najdłużej.
A który z wyścigów jest najdłuższy? Wszystkie należące do tzw. Wielkiej trójki, czyli inaczej Wielkiego touru. Trwają one ok. 3 tygodnie, podczas gdy w przypadku innych kolarskich zawodów wieloetapowych zwykle mamy do czynienia z ok. 1 tygodniem.
W skład tych najdłuższych imprez kolarskich, Wielkiego touru wchodzą zaledwie trzy wyścigi, które bezsprzecznie uznawane są za najbardziej prestiżowe, a co za tym idzie, są również najwyżej punktowane. Co ciekawe, jeszcze żaden kolarz nie wygrał w ciągu jednego sezonu wszystkich zawodów wielkiej trójki, chociaż w 2023 r. wszystkie trzy pierwsze miejsca zajęli reprezentanci holenderskiego teamu TJV (obecne TVL).
Jakie najważniejsze wyścigi ma współczesne kolarstwo szosowe?
- Giro d’Italia – odbywający się zawsze w maju i zawsze jako pierwszy wyścig zależący do Wielkich tourów. Pierwszy raz Giro d’Italia zorganizowane zostało w 1909 r. Trasa zawodów wiedzie dookoła Włoch, ale zdarza się również, że poszczególne etapy mają miejsce i w innych krajach. Zarówno przez oglądających zmagania, jak i samych zawodników wyścig Giro d’Italia często określany jest jako najbardziej malowniczy, ze względu na niesamowite krajobrazy, które można podziwiać na trasie. Kolarze pokonują zarówno etapy górskie, jak i sprinterskie. W Giro d’Italia prowadzący zawodnik w klasyfikacji generalnej nosi charakterystyczną różową koszulkę; lider klasyfikacji górskiej – niebieską, a cyklamenową najlepszy zawodnik w klasyfikacji punktowej. W historii Giro d’Italia najbardziej utytułowani są Alfredo Binda, Fausto Coppi i Eddy Merckx, mający na kontach pięciokrotne zwycięstwa. Z kolei Włoch Mario Cipollini w swojej karierze wygrał łączenie 42 etapy tych zawodów.
- Tour de France – nazywany potocznie Wielką Pętlą, druga najistotniejsza impreza kolarska na naszej liście, ale gdybyśmy chcieli zrobić ranking wyścigów kolarskich – zdecydowanie pierwsza. Legendarny już Tour de France to po prostu fenomen kulturowy. Odbywa się on od 1903 r. Prowadzący kolarzy poprzez francuskie równiny oraz wysokie szczyty Pirenejów i Alp najsłynniejszy wyścig rowerowy na świecie znany jest z tego, że wymaga od zawodników doskonałego przygotowania. Tour de France zwykle startuje w lipcu, a od wielu lat jego meta mieści się na Polach Elizejskich w Paryżu. Od 1919 r. lider klasyfikacji łącznej zakłada słynną żółtą koszulkę (najlepszy sprinter – zieloną, a białą w czerwone grochy – lider etapów górskich). Tour de France najwięcej razy udało się wygrać pięciokrotnie – Jacquesowi Anquetili, Eddy’emu Merckxowi, Bernardowi Hinaultowi i Miguelowi Indurainowi. Przed dożywotnią dyskwalifikacją za stosowanie dopingu za najbardziej utytułowanego zawodnika Tour de France uznawano Lance’a Armstronga (7 zwycięstw). Z kolei najwięcej etapów ogółem (35) wygrał Mark Cavendish.
- La Vuelta a España – Wielki tour kończy najmłodszy z wyścigów, organizowany w Hiszpanii oraz krajach ościennych La Vuelta a España – Dookoła Hiszpanii. Po raz pierwszy impreza pojawiła się w kalendarzu zawodów kolarskich w 1935 r., a od 1955 r. mieści się w nim nieprzerwanie. Początkowo La Vuelta a España rozgrywana była wiosną, ale w latach 90. termin zmieniono na okolice sierpnia i września. Trasy każdej z edycji potrafią się bardzo różnić od poprzednich, ale meta zawsze umieszczona jest w centrum Madrytu. Na wzór innych Wielkich tourów – dominujący zawodnicy wyróżniają się barwnymi koszulkami – najlepszemu w wyścigu przysługuje czerwona, biała w niebieskie grochy liderowi klasyfikacji górskiej, a zielona prowadzącemu w punktacji. Dodatkowo w La Vuelta a España występuje także biała koszulka (do 2006 r. zielono-złota) dla lidera tzw. klasyfikacji kombinowanej (suma miejsc ze wszystkich rodzajów klasyfikacji). Najwięcej, bo aż czterokrotnie hiszpańską imprezę kolarską wygrał Roberto Heras. Z kolei rekordzistą pod względem zwycięstw w poszczególnych etapach jest Delio Rodríguez, któremu ta sztuka udała się aż 39 razy.
fot. Billy Ceusters
Zobacz również: Sikanie na rowerze - jak robią to kolarze?
Wyścigi górskie MTB
Zgodnie z tym, o czym wspominaliśmy wcześniej, kolarstwo szosowe ma nieporównywalnie więcej fanów niż pozostałe dyscypliny rowerowe. Nie oznacza to jednak, że dla zawodników uprawiających innego rodzaju kolarstwo nie organizuje się prestiżowych imprez. Pod względem długości tradycji oraz zainteresowania fanów – za zmaganiami szosowymi plasują się zawody w jeździe górskiej. Najważniejsze przykłady kolarskich imprez sportowych MTB to m.in.:
- Mistrzostwa świata w kolarstwie górskim i trialu – najstarsze i traktowane przez wielu zawodników jako najważniejsze wyścigi tego typu. Pierwszą edycję mistrzostw MTB (w cross-country i downhillu) zorganizowano w Stanach Zjednoczonych w 1990 r. Od tego czasu gospodarzem każdej kolejnej jest inne państwo (niektóre były nim kilkukrotnie). W 2002 r. imprezę połączono z mistrzostwami w trialu i od tego momentu rozgrywane są one razem. W historii zawodów wprowadzano wiele różnych dyscyplin górskich m.in. maraton, sztafetę czy four cross. Zwycięzcy poszczególnych konkurencji otrzymują tęczowe koszulki.
- Puchar Świata w kolarstwie górskim – pierwsza impreza pod tym szyldem dla zawodników uprawiających cross-country miała miejsce w 1991 r. Już 2 lata później te ważne wyścigi w kolarstwie górskim rozszerzono o downhill. Organizatorzy w kolejnych latach wielokrotnie zmieniali konkurencje rozgrywane w ramach pucharu świata, np. dodając w 2005 r. maraton MTB, a potem usuwając go w 2009 r. Najbardziej ugruntowanymi dyscyplinami w ramach pucharu MTB pozostają downhill i cross-country.
- Letnie igrzyska olimpijskie – chociaż kojarzą się one przede wszystkim z lekkoatletyką to od 1996 r. (czyli zawodów w Atlancie) kolarze górscy także mają szansę wystąpić na letnich igrzyskach olimpijskich. Początkowo konkurencja MTB na tej imprezie bardziej przypominała maraton górski. Z kolei w ostatnich latach (od igrzysk w Londynie) widoczny jest trend konstruowania przez organizatorów tras bardziej wypełnionych sztucznymi przeszkodami niż naturalnymi elementami.
- Mistrzostwa świata w maratonie MTB – najmłodsza z imprez związanych z kolarstwem górskim. Po raz pierwszy odbyła się w 2003 r. w szwajcarskim Lugano jako część Mistrzostw świata w kolarstwie górskim, a od 2004 r. zawody stanowią już osobną imprezę mistrzowską. Pierwszym zwycięzcą wśród mężczyzn był Szwajcar Thomas Frischknecht, ale co ciekawe – w kategorii kobiecej Polka Maja Włoszczowska (druga była Magdalena Sadłecka). Wygrani aż do kolejnych mistrzostw noszą tęczową koszulkę.
fot. Billy Ceusters
Inne ważne wyścigi kolarskie
Nie sposób w jednym krótkim tekście omówić wszystkich najważniejszych wyścigów kolarskich na świecie, dlatego ograniczyliśmy się do bliższego przybliżenia tych najbardziej prestiżowych. Jednakże uznaliśmy, że warto wyróżnić również kilka dodatkowych imprez, które naszym zdaniem też warto śledzić. Prócz tego w kolejnej części tekstu znajduje się rozpiska wszystkich szosowych wyścigów pod egidą UCI, więc na pewno nic nie przegapisz!
Wyjątkowo ważnymi zawodami w świecie kolarstwa są Mistrzostwa Świata, które organizuje UCI już od 1921 r., a od 1927 r. dopuszczeni do nich zostali zawodowcy. Mistrzostwa odbywają się co roku w innym mieście. Pierwsze z nich miały miejsce w Kopenhadze w Danii, a ostatnie (w 2024 r.) w szwajcarskim Zurychu. Z kolei w 2025 r. będzie to Kigali w Rwandzie. Kolarze w ramach Mistrzostw Świata mogą rywalizować w wyścigu ze startu wspólnego lub jeździe indywidualnej na czas. Zwycięzcy tych zawodów oprócz medalu otrzymują tzw. tęczową koszulkę (białą w różnokolorowe paski), którą mogą nosić przez najbliższy rok w dyscyplinach, w których zdobyli tytuł. Po upływie tego okresu dalej przysługuje im prawo do używania jej barw w formie detalu (np. na rękawku lub kołnierzyku koszulki).
Nie należy także zapominać o igrzyskach olimpijskich. Miłośnicy jednośladów mogą śledzić tam zmagania w kolarstwie torowym, szosowym, omawianym już górskim, a od 2008 r. (Letnie Igrzyska Olimpijskie w Beijing) także w jeździe na BMX-ach. Ze względu na jego renomę – kolarstwo szosowe obecne jest na igrzyskach najdłużej i to już od pierwszych nowożytnych zawodów w 1896 r. – chociaż z przerwami i w różnych formach. Aktualnie w ramach konkurencji szosowych rozgrywane są jazda indywidualna na czas kobiet i mężczyzn oraz wyścigi ze startu wspólnego, też w kategoriach kobiet i mężczyzn.
Na uwagę na pewno zasługuje również największa polska impreza tego typu, czyli Tour de Pologne (Wyścig dookoła Polski). Po raz pierwszy odbyła się ona już w 1928 r. na dystansie ok. 1500 km (obecnie wynosi on ok. 1200 km, a rekordowy w 1953 r. przekroczył 2300 km!). Warto podkreślić, że aż do 1993 r. Tour de Pologne nie miał charakteru zawodowego, a od 2005 r. jest częścią UCI ProTour (teraz World Tour), czyli najważniejszych wyścigów kolarskich w sezonie.
Czy wiesz, że…
Tour de Pologne należy do czołówki najpopularniejszych zawodów kolarskich UCI? Według danych statystycznych, wyścig rozgrywany w Polsce ogląda co roku blisko 50-milionowa widownia z całego świata! Tour de Pologne transmitowany jest w ok. 20 wersjach językowych i trafia do ponad 50 państw!
Kalendarz UCI World Tour na rok 2025!
UCI Word Tour to cykl obejmujący najważniejsze wyścigi kolarskie świata ustanowione przez Międzynarodową Unię Kolarską (UCI). Pod tą nazwą funkcjonują one od 2011 r., a kibice z dłuższym stażem zapewne pamiętają, że wcześniej najbardziej prestiżowe zawody rowerowe działały pod nazwą UCI ProTour.
W kalendarzu kolarskim UCI World Tour znalazły się pierwotnie miejsca na 24 wyścigi szosowe odbywające się na całym świecie. Z kolei wszystko wskazuje na to, że w przyszłym roku niniejszy cykl najważniejszych zawodów dla miłośników podziwiania sportowych zmagań oferować będzie aż 36 wyścigów kolarskich!
W poniżej zamieszczonym kolarskim kalendarzu znajdziesz wszystkie aktualne informacje, potrzebne, by kibicować swoim ulubionym zawodnikom. Chociaż najbardziej prestiżowe wyścigi kolarskie mają swoje ustalone, tradycyjne terminy, to rzadko jest to konkretny dzień, dlatego dobrze upewnić się, co do daty najbliższego wydarzenia.
Jaki wyścig otwiera kalendarz największych imprez w kolarstwie szosowym? Kiedy Wielkie toury 2025? Sprawdź poniżej!
| Data | Wyścig kolarski | Państwo |
| 21.01 – 26.01 | Santos Tour Down Under |  Australia |
| 02.02 | Cadel Evans Great Ocean Road Race | Australia |
| 17.02 – 23.02 | UAE Tour |  Zjednoczone Emiraty Arabskie |
| 01.03 | Omloop Het Nieuwsblad |  Belgia |
| 08.03 | Strade Bianche |  Włochy |
| 09.03 – 16.03 | Paryż-Nicea |  Francja |
| 10.03 – 16.03 | Tirreno-Adriático | Włochy |
| 22.03 | Mediolan-San Remo | Włochy |
| 24.03 – 30.03 | Volta Ciclista a Catalunya |  Hiszpania |
| 26.03 | Classic Brugge-De Panne | Belgia |
| 28.03 | E3 Harelbeke | Belgia |
| 30.03 | Gandawa-Wevelgem | Belgia |
| 02.04 | Dwars door Vlaanderen | Belgia |
| 06.04 | Ronde van Vlaanderen | Belgia |
| 07.04 – 12.04 | Vuelta al País Vasco | Hiszpania |
| 13.04 | Paryż-Roubaix | Francja |
| 20.04 | Amstel Gold Race |  Holandia |
| 23.04 | La Flèche Wallonne | Belgia |
| 27.04 | Liège-Bastogne-Liège | Belgia |
| 29.04 – 04.05 | Tour de Romandie |  Szwajcaria |
| 01.05 | Eschborn-Frankfurt |  Niemcy |
| 10.05 – 30.05 | Giro d’Italia | Włochy |
| 08.06 – 15.06 | Critérium du Dauphiné | Francja |
| 15.06 – 22.06 | Tour de Suisse |  Dania |
| 05.07 – 25.07 | Tour de France | Francja |
| 02.08 | Donostia San Sebastian Klasikoa | Hiszpania |
| 04.08 – 10.08 | Tour de Pologne |  Polska |
| 17.08 | Cyclassics Hamburg | Niemcy |
| 20.08 – 24.08 | Benelux Tour | Belgia, Holandia |
| 23.08 – 12.09 | La Vuelta a España | Hiszpania, Włochy |
| 31.08 | Bretagne Classic Ouest-France | Francja |
| 12.09 | Grand Prix Cycliste de Québec |  Kanada |
| 14.09 | Grand Prix Cycliste de Montréal | Kanada |
| 11.10 | Giro di Lombardia | Włochy |
| 14.10 – 19.10 | Tour of Guangxi |  Chiny |
