SRAM AXS – Bezprzewodowa zmiana biegów w rowerach MTB i szosowych

Tegoroczna nowość, na którą czekało wielu, bo nic tak nie elektryzuje jak nowe rozwiązania w najwyższych grupach osprzętu. Większość osób będących w temacie wiedziała lub mogła się spodziewać co zaprezentuje marka SRAM. Amerykanie nie zawiedli, a do tego dołożyli zupełną niespodziankę, czyli bezprzewodowo sterowaną sztycę RockShox Reverb.

Nowe grupy SRAM AXS

W rodzinie napędów MTB znajdziemy dwie nowe grupy: XX1 Eagle AXS i X01 Eagle AXS – czyli najwyższe grupy 12-rzędowe wyposażone w system elektronicznej zmiany przełożeń. W obu grupach przerzutka AXS została zaprojektowana niemal od podstaw, aby móc szybko, sprawie i co najważniejsze bezawaryjnie zmieniać przełożenia bez względu na warunki. Porównując tradycyjne systemy zmiany biegów w rowerach górskich i szosowych dało się odczuć delikatną różnicę w sile jaką trzeba włożyć w podciągnięcie linki na wyższy bieg.

W napędzie AXS mamy jedynie przycisk, więc nie trzeba praktycznie wcale używać siły, a wszystko dzieje się znacznie szybciej i bardziej płynnie. Na manetce znajdziemy również przycisk, który możemy dowolnie programować. Wykorzystuje się to rozwiązanie szczególnie przy sprintach, aby szybko wrzucić odpowiednio twardy bieg i rozpocząć finisz. Tu liczy się każdy ułamek sekundy.

SRAM XX1 Eagle AXS

Nowa grupa dedykowana jest przede wszystkim kolarzom ścigającym się w XC i maratonach. Szeroki, 500-procentowy zakres sprawia, że mała zębatka z przodu przestaje być potrzebna, a dzięki temu odpada konieczność posiadania przerzutki, manetki, linki i pancerza. To spora oszczędność wagi i jeden element mniej, który mógłby ulec uszkodzeniu. W obniżeniu wagi pomaga także carbonowy wózek tylnej przerzutki. Grupę XX1 poznamy po tęczowym łańcuchu i kasecie - najbardziej charakterystycznych elementach tej grupy.

Grupa X01 AXS

X01 to przede wszystkim ten sam zakres przełożeń co w XX1, niższa cena, wyższa waga, ale wydaje się, że również odrobinę większa wytrzymałość. Przerzutka została wykonana z kutego aluminium i prezentuje się solidnie.

Montaż i regulacja SRAM AXS

Za każdym razem gdy przeciągam linki i pancerze przez wnętrze ramy czasowej tracąc na to dużo czasu powtarzam, że przerzutki bezprzewodowe to jest przyszłość. Przykręcasz przerzutki, manetki, naciskasz przycisk i gotowe. Tak właśnie ma działać AXS. Żadnych przewodów, żadnego przeciągania linek i dłubania w ramie. Regulacja jest dziecinnie prosta. Wystarczy użyć przycisku na manetce zmiany biegów, a system ustawi wszystko jak trzeba. Jeśli chcemy samodzielnie wszystko poustawiać należy ściągnąć aplikację do obsługi AXS. Nagle przy 12 rzędowym napędzie zamiast 10 elementów jak w przypadku osprzętu Di2 mamy tylko dwa - manetkę i przerzutkę (baterię można uznać jako element przerzutki).

Zasilanie AXS

Do zasilania przerzutek (zarówno szosowych jak i MTB) oraz sztycy wykorzystywany jest ten sam model baterii AXS. Oznacza to, że będziemy mogli w razie konieczności zamienić baterię ze sztycy, z tylną przerzutką. Bateria waży 25 g i wytrzymuje do 20 godzin pracy. Zamknięta jest w obudowie odpornej na warunki zewnętrzne. Nie groźne jej deszcze, kurz i piach. Wszystko zgodne z normą IP69K.

SRAM eTap AXS w grupach szosowych

eTap AXS w szosie to przede wszystkim cicha, płynna i precyzyjna zmiana przełożeń. Tylna przerzutka obsługuje większe kasety. Nada się więc do graveli oraz na trudne, górskiej podjazdy szosowe. Nowa korba z grupy RED to coś na co warto zwrócić uwagę. Występuje w wersji z jednym lub dwoma blatami i została wyposażona w miernik mocy Quarq DZero. Zmiany ustawień pracy przerzutek można dokonać za pomocą aplikacji. Na ekranie telefonu sprawdzimy także poziom naładowania poszczególnych baterii. Tylna przerzutka została wyposażona w ceramiczne kółka oraz inteligentną kontrolę naprężenia łańcucha. Sam łańcuch został mocno przebudowany. Jest węższy i lżejszy, niż dotychczasowe modele, a przy tym (jak zapewniają specjaliści ze SRAM’a) nie stracił nic ze swojej wytrzymałości.

Manetki SRAM AXS

Dzięki możliwości ustawienia bazowej odległości klamki od kierownicy osoby z mniejszymi dłońmi mogą bez problemu dopasować klamkę do swoich parametrów. Każda manetka AXS została wyposażona w dwa wejścia dla przycisków sprinterskich Blip, które można dowolnie programować.

Sztyca bezprzewodowa Rock Shox Reverb AXS

Na koniec to, o czym wspomniałem na początku, czyli bezprzewodowa sztyca rowerowa Reverb. Jeden przewód mniej oznacza mniej pracy przy montażu, łatwiejszą regulację i bardziej schludny wygląd roweru. Bardzo mi się ten pomysł podoba. Jednak nowa sztyca Reverb AXS to nie tylko elektroniczne bezprzewodowe sterowanie. Przebudowany został kartridż i uszczelka, które wspólnie mają zapewnić jeszcze mniejsze tarcie i niemal bezszelestną pracę. Oznacza to także mniejszą siłę potrzebną do obniżenia sztycy oraz bardziej precyzyjną regulację jej wysokości.

Przebudowano także jarzmo sztycy. Zastosowano jedną boczną śrubę oraz drugą małą śrubkę do regulacji kąta nachylenia siodełka. Ostatnią nowością w sztycy jest system odpowietrzający, który pozwala pozbyć się pęcherzyków bez konieczności rozbierania sztycy. Wystarczy otworzyć zawór i wcisnąć siodełko rowerowe w dół, a wytworzone ciśnienie usunie wszystkie niechciane pęcherzyki powietrza.

Podsumowanie

Przy obecnie zastosowanych rozwiązaniach grupa AXS nie ma sobie równych, a elektroniczne grupy konkurencji, które bazują na przewodach sprawiają wrażenie jakby od AXS oddzielała je całkiem spora przepaść. Sądzę, że jeśli bezprzewodowy SRAM AXS ceną zbliży się do tańszych grup konkurencji to nie będzie się nad czym zastanawiać, a przewodowe napędy elektroniczne znajdą zastosowanie jedynie w niższych grupach.