Wymiana suportu w rowerze – jak to zrobić?

Znasz to uczucie, kiedy jedziesz na rowerze i nagle do Twojego ucha dociera dźwięk skrzypienia lub pisków? Wyczuwasz większy opór podczas pedałowania lub nawet mechanizm zaczyna się blokować? Chociaż źródło niepokojących hałasów nie zawsze jest łatwe do namierzenia – z dużą dozą prawdopodobieństwa można przewidywać, że czeka Cię wymiana suportu w rowerze. Nic się jednak nie bój! W niniejszym artykule wskażemy, kiedy i jak wymienić suport w rowerze (krok po kroku!); opiszemy wybór odpowiedniego wkładu, a także doradzimy, jakie narzędzia powinieneś mieć w przydomowym warsztacie, zabierając się za samodzielny demontaż suportu i montaż nowego.

Spis treści:

1. Kiedy wymienić suport w rowerze?
2. Jak sprawdzić suport w rowerze?
3. Wkłady suportu – standardy (rodzaje suportów rowerowych)
4. Wymiana suportu w rowerze – o czym warto wiedzieć?
5. Potrzebne narzędzia do odkręcenia suportu
6. Jak wymienić suport w rowerze? (krok po kroku)
7. Ile kosztuje wymiana suportu w rowerze w serwisach rowerowych?
8. Suport rowerowy wymiana – ostatnie rady!

Kiedy wymienić suport w rowerze?

Najpierw powinieneś zorientować się, czy zmiana części rowerowej na nową jest niezbędna, czyli odpowiedzieć sobie na pytanie – kiedy wkład suportu należy wymienić? Zgodnie z tym, o czym już wspomnieliśmy w leadzie naszego artykułu – pierwszymi symptomami sugerującymi, że suport należy wymienić, będą odgłosy dochodzące z okolic napędu rowerowego, które wcześniej nie pojawiały się w czasie jazdy. Zazwyczaj miłośnicy jednośladów opisują je jako skrzypienie lub stukanie przy pedałowaniu. Na to, że potrzebny będzie nowy wkład suportu, wskazywać może szczególnie pojawianie się nieprzyjemnego dźwięku w momencie naciskania pedałów. Często jest też tak, że rowerzysta ma wrażenie, iż konkretnie jedna strona napędu generuje hałas – ta, po której umieszczony jest mechanizm korbowy.

Nowy suport praktycznie na pewno okaże się konieczny także wtedy, kiedy przy pedałowaniu pojawią się tzw. luzy. Początkowo obniżą one tylko komfort jazdy, ale warto pamiętać, że zbagatelizowanie objawów doprowadzi z czasem do dalszych problemów, z całkowitą awarią roweru włącznie.

Przypomnienie! Co to jest suport rowerowy?

Dla osób na co dzień niemajstrujących przy jednośladzie warto przypomnieć, czym jest suport rowerowy, a co za tym idzie, dlaczego powinno się o niego dbać.
Suport sprawia, że rama roweru jest połączona z korbą i pedałami. Łożyska suportu pozwalają na obracanie się mechanizmu korbowego, czyli pedałowanie, a tym samym wprawianie jednośladu w ruch. W zależności od technologii zastosowanej przez producenta, dany model suportu może mieć inną budowę niż części od konkurencji. Szczegółowo zagadnienie to omawiamy w tekście – Rodzaje suportów rowerowych – co musisz o nich wiedzieć i jaki suport wybrać.

Jak sprawdzić suport w rowerze?

Zlokalizowałeś miejsce, z którego na świat wydobywają się skrzypienia Twojego roweru, ale co dalej? Jeżeli nie masz doświadczenia w pracach serwisowych przy jednośladzie – jest szansa, że wcześniej nawet nie słyszałeś o czymś takim, jak suport, a już prawie na pewno nie widziałeś go na oczy. Nie ma w tym nic dziwnego, bo suport rowerowy jest elementem całkowicie niewidocznym podczas normalnego użytkowania. Aby jednak go sprawdzić – skieruj swój wzrok na dolną część roweru i poszukaj na ramie miejsca zbiegu rur: dolnej, tylnego trójkąta i podsiodłowej – jest to tzw. mufa suportu. Właśnie tam (m.in. za korbą) skrywa się suport! Aby mieć pewność, że rzeczywiście masz do czynienia z jego zużyciem lub uszkodzeniem – złap za ramiona korby i spróbuj poruszać nią na boki – jeśli wyczujesz, że jest to możliwe – występują tzw. luzy, a to niechybna oznaka, że wymiana starego suportu Cię nie minie.

Wkłady suportu – standardy (rodzaje suportów rowerowych)

Historia rowerów zna naprawdę wiele rozwiązań technologicznych, lepiej zaprojektowane części wypierają te mniej efektywne – zmienna zdaje się jedyną niezmienną branży – i nie inaczej jest w przypadku suportów. Dlatego po zlokalizowaniu źródła problemów z jednośladem, ale zanim zabierzesz się za demontaż starego suportu i zastępowanie go nowym, powinieneś wiedzieć, że obok siebie istnieją różne typy suportów, niezbędny jest więc wybór odpowiedniego wkładu, pasującego do Twojego jednośladu.

Typy suportów można podzielić zgodnie z przynajmniej kilkoma wytycznymi, w zależności od aspektu budowy, na który głównie zwróci się uwagę. Jednakże w ogromnym stopniu różne rodzaje suportów określa ich gwintowanie (typ gwintu lub jego brak). W kontekście wymiany suportu w rowerze uważamy, że jest ono najważniejsze, dlatego zdecydowaliśmy się wyróżnić następujące typy suportów:

Suport klasyczny

Bardzo stary suport, kiedyś powszechny, dziś wykorzystywany raczej rzadko i praktycznie tylko w najtańszych rowerach. Ponadto suport typu klasycznego spotykany jest jeszcze w jednośladach wzorowanych na retro. Części, z których składa się ten element to: oś, łożyska i miski suportu (prawa i lewa). Przypadek starych suportów pozwala na dowolne ich rozbieranie i regulowanie, ale nie należą do najtrwalszych. Suport starego typu wykorzystuje typ mufy ramy ITA i standard BSA.

Suport kompaktowy tzw. pakiet (suport ISIS; suport Octalink; suport typu kwadrat)

Pakiet wyparł powyżej omówiony wariant, jest jego bezpośrednim następcą i dziś to najbardziej popularny rodzaj suportu. W tym wypadku oś i łożyska zamknięte są w obudowie wkręcanej do mufy suportowej. Całość nie wymaga regulacji i ma wysoką odporność na czynniki zewnętrzne. Co bardzo ważne, niezależnie czy będziesz miał suport ISIS, czy suport Octalink itd. – wszystkie one montowane są w prawie ten sam sposób i wykorzystują w zasadzie tylko 2 typy gwintowania muf – standard BSA lub gwint włoski (ITA).

Suport zintegrowany

Najnowocześniejsza opcja stosowana w osprzęcie wysokiej klasy. Ma znacznie więcej wariantów niż przytoczone wcześniej różne rodzaje suportów. Jednakże zawsze ten typ suportu składa się z osi połączonej na stałe z korbą, łożyska są bezpośrednio wbite w miski suportu (czemu zawdzięcza swą nazwę). Wersje zintegrowane pozwalają na uzyskanie najniższych oporów, skuteczniejsze przenoszenie siły oraz niewiele ważą. Można je podzielić na następujące podgrupy:

• Suport zewnętrzny wkręcany – zgodnie z nazwą umieszczony na zewnątrz mufy roweru. Typowy suport wkręcany ma standard gwintowania – suport BSA lub ITA, ale czasem ma gwinty w niespotykanym wcześniej wariancie T47.
• Suport wciskany (suport press-fit) – suporty wciskane stosowane są w niegwintowanych ramach (np. karbonowych). Zgodnie z nazwą – miski bezpośrednio wciskane są do mufy. Warto podzielić suporty press-fit na 2 podgrupy, ze względu na sposób ich montażu:
  • Standardowy suport typu press-fit – lewa i prawa miska jedynie się dotykają – nie mają połączenia gwintowanego. Ten suport press-fit do montażu wymaga prasy;
  • Skręcany suport typu press-fit – lewa i prawa miska mają łączący je gwint. Wpasowanie do gładkiej mufy suportowej następuje poprzez skręcenie (stąd nazwa) misek za pomocą specjalnego klucza. Rozwiązanie te prawdopodobniej najbardziej spopularyzowała marka Token i jej suport Ninja.

Suport z łożyskami wprasowanymi w ramę

Szeroka grupa, w skład które tak naprawdę wchodzą różne typy suportów – standard BB30; BB90 i wykorzystywany w BMX-ach – Spanish BB. Montaż nowego suportu z tej grupy jest najbardziej zbliżony do tego, który omówiliśmy opisując suporty press-fit. Wyróżniają go jednak brak występowania miski suportu.

Wymiana suportu w rowerze – o czym warto wiedzieć?

Wymiana starego suportu nie jest czasochłonna ani bardzo wymagająca, jeśli na spokojnie się do niej przygotujesz oraz wyposażysz w niezbędne narzędzia (pełną listę umieściliśmy w dalszej części tekstu). Teoretycznie różne typy suportów można także naprawiać, ale jest to czynność znacznie bardziej skomplikowana niż podmianka komponentu na nowy, a co więcej mało opłacalna, ponieważ nowy, odpowiedni wkład suportu, nie jest szczególnie drogą częścią do roweru.

Warto również wiedzieć, że najprawdopodobniej Twój rower dysponuje jednym z wariantów suportu z zewnętrznymi łożyskami, gdyż są one dziś najczęściej spotykane, a jednocześnie – są najłatwiejsze w wymianie!

Wymiary suportów i gwintowanie

Podkreślaliśmy, jak ważny, kiedy dobierasz odpowiedni wkład suportu, jest rodzaj gwintowania (lub jego brak). Oprócz tego powinieneś wziąć także pod uwagę średnicę oraz szerokość mufy suportu. Na szczęście na rynku istnieje dość duża standaryzacja i w większości przypadków znalezienie pasującego komponentu nie powinno stanowić żadnego problemu.

Jak zmierzyć suport, aby wiedzieć, czego szukać? Na szczęście zwykle zmierzenie starego suportu nie jest w ogóle konieczne. Regułą jest, że wszystkie potrzebne dane mieszczą się na wkładzie. Jeżeli jednak się zatarły lub z jakiegoś powodu nie ma ich naniesionych – przyda się suwmiarka. Przyrząd pozwoli Ci precyzyjnie zmierzyć suport – zarówno jego średnicę, jak i szerokość mufy suportu.

Zgodnie z tym, co mogłeś zauważyć, czytają rodzajach wkładów – najczęściej spotyka się standard BSA, czyli gwint angielski (brytyjski) lub gwint włoski (ITA). Wymiary mufy suportu w pierwszym przypadku będą wyróżniać się średnicą wynoszącą ok. 35 mm, a przy standardzie ITA – ok. 36 mm. Z kolei szerokość mufy zwykle wynosi 68 lub 73 mm, nieco rzadziej może to być 79 lub 86,5 mm.

Odkręcanie suportu

Wiedza na temat zastosowanego w komponencie gwintowania pozwala poprawnie odkręcić suport. W przypadku gwintu BSA prawą miskę należy demontować, kręcąc w prawo, a lewą – w lewo, zawsze więc powinieneś kręcić kluczem po prostu w kierunku jazdy.

W suportach w standardzie ITA po obu stronach znajdują się identyczne gwinty prawe – odkręcane przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Tego typu rozwiązanie najczęściej spotkać można w rowerach szosowych.

Potrzebne narzędzia do odkręcenia suportu

Niezależnie od tego, jakim jednośladem dysponujesz, do wymiany suportu w rowerze potrzebny będzie Ci zestaw narzędzi. Na szczęście, różne rodzaje suportów wymagają niemal takich samych przyrządów. Powinieneś zaopatrzyć się w:

• Klucz imbusowy (ampul) lub nasadowy – potrzebny, by przeprowadzić demontaż korby, wymagany rozmiar tego narzędzia do wymiany suportu zależny jest od modelu mechanizmu korbowego;
• Specjalny ściągacz do korb – wykorzystywany, aby zdejmować ramiona korby z osi suportu, musi być zgodny ze standardem Twojego mechanizmu korbowego (specjalny ściągacz do korb nie zawsze jest Ci potrzebny).
• Klucz do suportu (hakowy) – służy do demontażu i montażu misek. Jaki klucz do suportu wybrać? Niestety to również nie jest uniwersalne narzędzie do wymiany suportu i musisz sprawdzić, który standard wykorzystuje Twój rower.
• Klucz do korb – do zdjęcia mechanizmu, gdy Twój jednoślad ma suport Hollowtech II (standard Shimano).
• Klucz płaski – przy jego pomocy zwykle dokręcane są suporty klasyczne.
• Narzędzie do suportów wciskanych (wybijak), młotek i prasa – tylko wtedy, jeśli masz suport press-fit, gdyż musisz wybić części z mufy ramy, a potem zamontować nowy wkład. Jeżeli Twój rower ma skręcany press-fit – wystarczą odpowiednie klucze.

Oprócz tego, że przydadzą Ci się powyższe narzędzia do wymiany suportu, warto przygotować także szmatkę z mikrofibry do przeczyszczenia mufy suportowej i innych elementów jednośladu, a także pastę lub smar do gwintów.

Jak wymienić suport w rowerze? (krok po kroku)

Chociaż zgodnie z tym, co przedstawiliśmy wcześniej, rynek wytworzył całkiem sporo standardów wkładów, przebieg wymiany suportu niezależnie od modelu, który masz w rowerze, zawsze będzie wyglądać podobnie. Chociaż możesz mieć różne typy suportów, pod względem procesu ich wymiany zwrócilibyśmy uwagę na 2 odmiany (i kilka dodatkowych zmiennych).

Uwaga! Pamiętaj, że aby zamienić zużyty suport na nowy, najpierw musisz się do niego dostać przez odkręcenie mechanizmu korbowego. Jak to zrobić? Cały proces krok po kroku opisaliśmy w tekście – Wymiana korby w rowerze.

Wymiana wkładu suportu klasycznego, kompaktowego (na kwadrat; suport Octalink; suport ISIS), press-fit skręcanego lub zewnętrznie wkręcanego

1. Odkręć korbę
   1. Suporty klasyczne i kompaktowe – za pomocą klucza imbusowego lub nasadowego i ściągacza do korb;
   2. Suporty press-fit skręcane i zewnętrzne wkręcane – za pomocą klucza imbusowego.
2. W suporcie klasycznym – odkręć kontrę znajdującą się po lewej stronie, używając klucza hakowego – w innych przypadkach omiń ten punkt.
3. Wykręć wkład suportu z ramy
   1. Suporty klasyczne – kluczem płaskim lub odpowiednim kluczem do suportu;
   2. Suporty kompaktowe i zewnętrzne wkręcane – odpowiednim kluczem do suportu;
   3. Suporty press-fit skręcane – odpowiednim kluczem do suportu. Wykręcaj wkład, aż miski wyprasują się z mufy, jeśli jedna z misek pozostanie w ramie – koniecznie będzie jej wybicie.
4. Następnie powinieneś sprawdzić typ gwintu, wymiary i parametry nowego wkładu, aby upewnić się, że jest identycznie zbudowany, jak zużyty suport.
5. Jeśli masz odpowiedni wkład suportu – wyczyść i nasmaruj mufę. W wersji press-fit skręcanej dodatkowo nałóż cienką warstwę smaru na miski suportu.
6. Zamontuj miski
   1. Suporty klasyczne, kompaktowe i zewnętrzne wkręcane – wkręć miskę z prawej strony, a potem z lewej;
   2. Suporty press-fit skręcane – przyłóż miski do ramy i zacznij skręcać, suport powinien wprasować się w mufę.
7. Przykręć korbę – montaż nowego suportu gotowy!

Wymiana suportu press-fit standardowego lub z łożyskami wprasowanymi w ramę

1. Odkręć korbę za pomocą klucza imbusowego.
2. Wybij miski suportu lub łożyska z mufy używając wybijaka w odpowiednim rozmiarze. Uważaj, by nie uszkodzić ramy!
3. Sprawdź wymiary i parametry nowego wkładu, aby upewnić się, że jest identycznie zbudowany, jak zużyty suport.
4. Jeśli masz odpowiednie części – dokładnie wyczyść mufę ramy i nasmaruj ją. Na miski suportu lub łożyska również nałóż cienką warstwę smaru.
5. Przyłóż miski suportu lub łożyska do ramy i wprasuj je do mufy suportu za pomocą prasy.
6. Przykręć korbę – montaż nowego suportu gotowy!

Ile kosztuje wymiana suportu w rowerze w serwisach rowerowych?

Chociaż wymiana wkładu suportu nie jest najbardziej skomplikowaną pracą montażową i doświadczony serwisant upora się z nią w maksymalnie kilkanaście minut, mimo naszych szczegółowych instrukcji, nie każdy musi czuć się na siłach (albo mieć ochotę) samodzielnie wymieniać suport w rowerze. W takim wypadku najlepszym pomysłem będzie pozostawienie tego zadania zawodowcom.

Jaki będzie koszt wymiany suportu w profesjonalnym serwisie? Wszystko zależy od renomy danego punktu, czasu oczekiwania, poziomu skomplikowania prac oraz cen usług w mieście, regionie kraju – jednakże średnio powinieneś przygotować się na koszt wymiany suportu oscylujący w granicach 100-200 zł. W serwisie rowerowym Rowertour.com w Bydgoszczy będzie to konkretnie: 110 zł w przypadku wymiany wkładu suportu rowerów aluminiowych i 180 zł przy ramach z włókna węglowego (karbonowych). Samo czyszczenie i smarowanie elementu kosztują 40 zł. Nie są to więc kwoty zwalające z nóg – dlatego, jeśli masz się męczyć z wkładem suportu – doradzamy skorzystanie z fachowej pomocy!

Suport rowerowy wymiana – ostatnie rady!

Niezależenie od tego, czy po przeczytaniu naszego tekstu spróbujesz samodzielnie uporać się z wymianą wkładu suportu w rowerze, czy tylko utwierdziłeś się w przekonaniu, że lepiej zaufać w tej kwestii profesjonalistom – na pewno zyskałeś większą świadomość, jak działa napęd jednośladu i dlaczego dobieranie wkładu suportu (i dbanie o niego) jest tak ważne.

Pamiętaj, że jeśli nie masz pewności, który z systemów znajduje się w Twoim jednośladzie, a nie chcesz od razu go rozbierać – pomocna będzie dokumentacja roweru. Oznaczenia komponentów wystarczą serwisantowi, by rozpoznać poszczególne typy suportów, a Ty także powinieneś bez problemu zidentyfikować modele z pomocą Internetu. Pamiętaj również, że nowy suport do swojego jednośladu, a także niezbędne narzędzia do wymiany suportu na pewno znajdziesz w naszym sklepie internetowym. Zapraszamy i powodzenia w samodzielnym serwisowaniu!