Kontakt
menu
Słownik pojęć rowerowych
Słownik rowerowy przygotowany przez pasjonatów kolarstwa szosowego i górskiego. Odkryj bogaty świat kolarstwa dzięki naszemu słownikowi pojęć rowerowych, który ułatwi Ci zrozumienie wszystkich terminów związanych z twoją pasją! Nie trać czasu na poszukiwanie definicji – znajdź wszystko w jednym miejscu i poszerz swoją wiedzę o rowerowym uniwersum razem z rowertour.com już teraz!
0–9
1x – rodzaj układu napędowego charakteryzujący się obecnością tylko jednej tarczy zębatej z przodu (na korbie), co oznacza brak przedniej przerzutki. Ten system jest ceniony za swoją prostotę, łatwość obsługi, konserwacji oraz niską masę. Jednakże niektórzy argumentują, że masa kasety potrzebna do zapewnienia akceptowalnego zakresu przełożeń może zniwelować tę ostatnią zaletę.
29er (rower) – rowery z kołami o rozmiarze 29 cali, zwane również 29er, są specjalnie zaprojektowane do jazdy górskiej oraz hybrydowej, wykorzystując koła o średnicy 700c lub 622 mm ISO (średnica wewnętrznej obręczy), często nazywane 29-calowymi kołami. Początkowo większość rowerów górskich korzystała z kół o średnicy ISO 559 mm, popularnie określanych jako 26-calowe. Koła o średnicy ISO 622 mm są również powszechnie wykorzystywane w wyścigach szosowych, trekkingu, cyclo-crossie, turystyce oraz rowerach hybrydowych. W niektórych krajach, głównie w Europie Kontynentalnej, koła o średnicy ISO 622 mm są często nazywane 28-calowymi lub 28 cali.
2x – rodzaj układu napędowego, charakteryzujący się obecnością dwóch zębatek umieszczonych z przodu, na korbie. Jest nadal popularny wśród miłośników jazdy górskiej na rowerze oraz w starszych modelach rowerów, ze względu na różnorodność dostępnych przełożeń.
4x (fourcross) – dyscyplina sportowa związana z rowerami, polegająca na rywalizacji czterech zawodników na specjalnie przygotowanej trasie zjazdowej lub okołozjazdowej, która zawiera różnorodne przeszkody techniczne. Te przeszkody mogą obejmować muldy, hopy, gapy, double, rollery, wąskie zakręty lub bandy, wallride’y oraz różnego rodzaju urozmaicenia zaprojektowane przez organizatorów zawodów. Głównym celem w fourcrossie jest pokonanie trasy w jak najkrótszym czasie oraz zdobycie jak największej liczby punktów, które są przyznawane za zajęcie odpowiednich miejsc w poszczególnych wyścigach. Zazwyczaj zawody składają się z serii eliminacji oraz finału, w którym rywalizują najlepsi zawodnicy.
A
Adapter – inaczej przejściówka, która umożliwia zamontowanie konkretnej części na ramie, która nie jest do tego przeznaczona. Najczęściej stosuje się ją przy montażu zacisków hamulcowych tarczowych lub w przypadku, gdy średnica sztycy jest mniejsza niż wymaga tego rama.
A-head – system montażu mostka do widelca przedniego, charakteryzuje się znaczną sztywnością w porównaniu z klasycznym, gwintowanym rozwiązaniem. Mostek montowany jest bezpośrednio na rurze sterowej i dociśnięty specjalną śrubą od góry oraz z boku.
Amortyzator przedni – widelec amortyzowany to element, który ma za zadanie absorbować i rozproszyć nadmiar energii pochodzącej z przedniego koła roweru.
Amortyzator tylny (damper) – inaczej nazywany również jako damper. Dzięki zdolności do tłumienia drgań wywołanych nierównościami terenu, przyczynia się do płynniejszego poruszania się po różnorodnych drogach. Rower z zainstalowanym amortyzatorem jest łatwiejszy w prowadzeniu, a także zapobiega oderwaniu kół od nawierzchni.
ATB – skrót z języka angielskiego, czyli All Terrain Bike. Poprzednik MTB, nazywany obecnie MTB Comfort, inaczej rower do wszystkiego (jazdy po mieście, ścieżkach i lasach).
ASB – (ang. Anti snake Bite) rodzaj systemu ogumienia opracowany przez Rigidę i Continentala. Rozwiązanie to zapobiega podwójnym przebiciom dętki, które mogą wystąpić wskutek uderzenia w obręcz przy niskim ciśnieniu w oponie. Charakterystyczne dla tego systemu jest brak tradycyjnej dętki, zastąpionej specjalną obręczą, na którą zakładana jest opona, zapewniając szczelne jej przyleganie.
B
Bacik – specjalne narzędzie służące do montażu i demontażu kasety. Został on stworzony w celu odkręcenia nakrętki blokującej kasetę na bębenku piasty.
Baranek – nazywana inaczej kierownica szosowa, która jest zakrzywiona w przód i w dół. Nazwa pochodzi od podobnie zakrzywionych rogów baranów.
Bieżnia łożyska – powierzchnia, po której poruszają się kuleczki w łożysku, może być umiejscowiona wewnątrz miski, na zewnętrznej stronie stożka lub w wewnętrznym łożysku maszynowym.
Bikefitting – usługa dopasowania roweru wykonywania przez bikefittera w specjalistycznym studiu. Bikefitting ma za zadanie ustalić odpowiednią pozycję kolarza, która zagwarantuje mu największy komfort i bezpieczeństwo podczas jazdy.
Bike park – miejsce przeznaczone dla miłośników jazdy na rowerze, charakteryzujące się obecnością przynajmniej kilku tras zjazdowych. Termin "bike park" odnosi się głównie do kompleksów posiadających profesjonalnie przygotowane trasy, czyli takie, które zostały zaprojektowane i zbudowane przez specjalistyczne firmy zajmujące się budową tras rowerowych. W skład infrastruktury bike parku wchodzi zazwyczaj wyciąg umożliwiający transport rowerzystów na szczyt góry, punkt gastronomiczny, centrum obsługi oraz często wypożyczalnia sprzętu.
BMX – nazwa popularnego roweru i rodzaju kolarstwa, BMX, jest znana ze swojej wszechstronności umożliwiającej wykonywanie różnorodnych trików, takich jak skoki, przewroty, salta oraz manewry kierownicą. Charakterystycznymi cechami tego typu roweru są 20- lub 24-calowe koła, brak przerzutek i amortyzatorów, a często także brak hamulców. Dodatkowo, przy osiach kół znajdują się pegi, czyli rurki ułatwiające wykonywanie ewolucji.
Bukłak – specjalny rodzaj pojemnika na wodę lub inne płyny, posiadający rurkę z ustnikiem u góry. Dzięki takiemu wyposażeniu użytkownik może szybko pić płyny podczas aktywności fizycznej, bez potrzeby sięgania po bidon czy zaglądania do plecaka czy nerki. Większość producentów oferujących plecaki i nerki dostarcza także kompatybilne bukłaki. Wśród najpopularniejszych cechują się one pojemnością od 1,5 do 2 litrów.
Bunny hop – ewolucja polegająca na podskoczeniu całym rowerem w górę. Polega na poderwaniu przedniej części roweru do siebie, a następnie przeniesieniu ciężaru na przód, tylnej cześci roweru.
C
Cantilever – typ hamulca rowerowego, który wykorzystuje zasadę działania dwóch ramion zamocowanych na osiach obrotu, nazywany jest hamulcem szczękowym. Ramiona te, zwane także "piwotami", umieszczone są po obu stronach obręczy rowerowej. Stalowa linka prowadząca z ramion do dźwigni hamulca, zwanej również "klamką", umożliwia aktywowanie hamulca. Kiedy dźwignia jest ściskana, klocki hamulcowe, umieszczone na końcach ramion, dociskają się do obręczy, generując tarcie, które hamuje obrót koła i stopuje rower. Istnieje także ulepszona odmiana tego typu hamulców, znana jako hamulce typu V-brake.
CenterLock – system mocowania tarcz hamulcowych opracowany przez Shimano, który składa się z wielowypustu i pierścienia blokującego. Jest to specjalna nakrętka, która zastępuje tradycyjne sześć śrub, zapewniając stabilne i bezpieczne mocowanie tarcz hamulcowych w rowerze.
Centrownica – narzędzie umożliwiające wycentrowanie kół rowerowych. Centrownica składa się zazwyczaj z dwóch elementów: stelaża i czujnika.
Chain suck device – element umieszczony pod środkiem suportu, który ma za zadanie zapobiec zaczepieniu łańcucha pomiędzy ramę a zębatki przednie, szczególnie podczas zmiany biegów.
Cieniowane rury – rury o zróżnicowanych grubościach ścianek, zazwyczaj grubsze na końcach w celu wytrzymałości na większe obciążenia, co umożliwia zmniejszenie wagi przy zachowaniu trwałości. Często używane oznaczenia obejmują: PG - plain gauge (rura o stałej grubości), DB - double butted (podwójnie cieniowana), TB - triple butted (potrójnie cieniowana).
Cleat – (pl. blok) metalowa część zakończona haczykami, umieszczana pod podeszwą buta, służąca do łatwego przypięcia się do pedałów zatrzaskowych podczas jazdy na rowerze.
CroMo – stop stali z dodatkami wzbogacającymi, takimi jak chrom i molibden, jest materiałem, który podnosi wytrzymałość konstrukcji. Jest wykorzystywany między innymi w produkcji widelców i ram rowerowych. Istnieją różne odmiany tego stopu, na przykład Sinmoly, gdzie jedna rura ramy wykonana jest ze stopu Cr-Mo, oraz Trimoly, gdzie główny trójkąt ramy wykonany jest z tego samego stopu.
Cross-Country (XC lub CC) – dyscyplina sportowa w ramach kolarstwa górskiego, w której zawodnicy rywalizują na wyznaczonej trasie, pokonując ją wielokrotnie. Trasa ta jest specjalnie przygotowana, aby zapewnić wyzwania techniczne i fizyczne dla uczestników.
D
Dropper – inaczej nazywana sztyca regulowana w rowerze. Jest to rodzaj sztycy, który umożliwia regulowanie wysokości siodełka w trakcie jazdy. Sztyca regulowana jest szczególnie praktyczna podczas pokonywania trudnego terenu, jakim są góry, gdzie występują duże różnice wysokości terenu. Umożliwia ona łatwą i szybką zmianę pozycji siedzenia, co przyczynia się do zwiększenia komfortu jazdy oraz poprawy kontroli nad rowerem.
Drafting – draftowanie, zwane także jazdą na kole, polega na korzystaniu z osłony poprzedzającego zawodnika, który łamie opory powietrza. W kolarstwie oznacza to poruszanie się w bliskim sąsiedztwie innych uczestników, co znacząco ułatwia przebieg zawodów. Osoby poruszające się w grupie obok siebie lub tuż za sobą nie tylko wspierają się nawzajem, ale badania wykazują, że nawet ci, którzy znajdują się w pewnej odległości za ostatnim zawodnikiem, mogą odczuwać pozytywne efekty draftowania. Ponadto draftowanie pozwala zaoszczędzić znaczną ilość energii zawodnikowi uczestniczącemu w triathlonie i daje mu czas na odbudowanie sił.
Down-Swing – typ przerzutki przedniej, charakteryzująca się umieszczeniem obejmy nad prowadnicą łańcucha rowerowego.
Downhill (DH) – odmiana kolarstwa górskiego o charakterze ekstremalnym, w której zawodnicy indywidualnie zjeżdżają na czas po stromych, naturalnych trasach. Trasy zjazdowe często charakteryzują się wąskimi ścieżkami, pokrytymi kamieniami lub przecięte korzeniami drzew. Elementami urozmaicającymi są uskoki o zróżnicowanej wysokości, zwane również dropami, które stanowią zarówno atrakcyjną część widowiska, jak i potencjalne zagrożenie dla zawodników. Podczas zawodów startujący są uwalniani na trasę w odstępach czasowych wynoszących zazwyczaj 30 sekund (począwszy od najwolniejszego do najszybszego), a pojedynczy zjazd trwa zazwyczaj od 2 do 5 minut.
Dual slalom – forma zawodów, gdzie dwóch zawodników rywalizuje na dwóch osobnych trasach, próbując pokonać slalom. Każdy z uczestników musi przejechać trasę na obu torach. Biker, który uzyska krótszy czas w obu przejazdach, przechodzi do kolejnej rundy. Zawody odbywają się według systemu eliminacji pucharowej.
Dynamo – prądnica zasilająca przednią lub tylną lampkę w rowerze. Zasada działania dynama opiera się na prostych zasadach fizyki, które przekształcają energię kinetyczną w energię elektryczną. Głównym elementem jest obracający się fragment wykonany z miedzi, który w oddziaływaniu z elektromagnesem generuje prąd elektryczny. Istotą tego procesu jest uzwojenie miedziane, które obracając się wokół rdzenia, indukuje przepływ prądu. Mechanizm ten jest charakterystyczny dla większości silników elektrycznych. Wytworzony prąd zasila lampki rowerowe przednie lub tylne, a ich jasność zależy od szybkości poruszania się roweru. Gdy dynamo przestaje obracać się, np. po zatrzymaniu roweru, produkcja energii ulega zatrzymaniu, co skutkuje zgaszeniem lamp. Dlatego też działanie dynama jest możliwe tylko wtedy, gdy koło roweru jest w ruchu.
E
Ekspander – odpowiednik gwiazdki do sterów wykonanych z włókna węglowego (karbonu).
Elastomer – polimer o dużej elastyczności, zdolny do powrotu do pierwotnego kształtu po odkształceniu mechanicznym. Charakteryzuje się zdolnością do rozciągania i sprężystością, co sprawia, że jest używany w wielu dziedzinach, takich jak produkcja opon, uszczelnień, czy materiałów izolacyjnych.
Enduro – dyscyplina sportowa, która polega na ściganiu się na rowerach górskich na trasach o zróżnicowanym terenie. Trasy Enduro obejmują zarówno sekcje zjazdowe, jak i podjazdy, wymagając od zawodników zarówno umiejętności technicznych w zakresie jazdy po trudnym terenie, jak i wytrzymałościowych w przypadku pokonywania długich dystansów i różnorodnych przeszkód. W zawodach Enduro kluczową rolę odgrywa także czas, ponieważ zawodnicy muszą pokonać trasę w określonym czasie, ale jednocześnie mają chwile na regenerację między poszczególnymi odcinkami.
F
Fajka – cienka aluminiowa rurka, która odpowiada za prowadzenie (zakręcanie) linki hamulca typu V-Brake.
Fatbike – zwany także rowerem o szerokich oponach, to rodzaj roweru górskiego wyposażonego w bardzo szerokie opony. Te opony mają zazwyczaj szerokość od 3,8 do nawet 5 cali, co daje im dużą przyczepność i stabilność na różnych rodzajach terenu, w tym na piasku, śniegu, błocie i kamieniach. Fatbiki są popularne wśród rowerzystów poszukujących przygód w trudnym terenie, oraz wśród osób korzystających z nich jako środka transportu w warunkach zmiennych. Ich konstrukcja pozwala na jazdę w trudnych warunkach pogodowych oraz na terenach, które są trudno dostępne dla standardowych rowerów górskich.
Flatland – dyscyplina polegająca na wykonywaniu trików i akrobacji na płaskiej powierzchni, zwykle na betonowej podłodze lub asfalcie. Zawodnicy wykonują różnorodne figury, równoważąc się na rowerze, wykonując obroty, obracając rower wokół własnej osi i wykorzystując równowagę oraz zręczność. W odróżnieniu od innych dyscyplin BMX, flatland nie polega na skakaniu ani wykonywaniu trików na przeszkodach, lecz na płaskiej powierzchni, co wymaga precyzji, techniki i kontroli nad rowerem.
Full Suspension – jest to rodzaj roweru, który posiada zawieszenie zarówno z przodu, jak i z tyłu. Zawieszenie to umożliwia absorpcję wstrząsów i nierówności terenu, co przekłada się na lepszą kontrolę i komfort jazdy, szczególnie w trudnym terenie, takim jak górzyste ścieżki czy zjazdy. Dzięki temu rowerzyści mogą utrzymać lepszy kontakt z podłożem, co z kolei zwiększa bezpieczeństwo i pozwala na bardziej dynamiczną jazdę.
FullFace – oznaczenie kasków, które posiadają pełną ochronę twarzy. Kaski tego typu posiadają osłonę, która chroni nie tylko głowę, ale również szczękę, brodę i całą twarz. Są one powszechnie używane w bardziej ekstremalnych dyscyplinach rowerowych, takich jak downhill, freeride czy enduro, gdzie ryzyko upadków i obrażeń jest większe. Dzięki pełnej ochronie twarzy, kaski FullFace zapewniają większe bezpieczeństwo w przypadku wypadków.
G
Geometria roweru – odnosi się do układu i proporcji różnych części ramy rowerowej oraz innych elementów, które wpływają na zachowanie się roweru podczas jazdy. Elementy takie jak kąty ramy, długość ramy, wysokość siodełka, nachylenie widelca i inne parametry są uwzględniane w geometrii roweru. Dobrze zaprojektowana geometria może wpłynąć na komfort jazdy, stabilność, zwrotność i ogólne wrażenia z użytkowania roweru.
Główka ramy – część konstrukcyjna łącząca rurę sterową (tzw. widelec) z ramą roweru. Jest to kluczowy element, który umożliwia skręcanie kierownicy oraz stabilne prowadzenie roweru. Główka ramy jest często wykonana z aluminium, stali lub włókna węglowego, i może mieć różne kształty i konstrukcje w zależności od modelu roweru i jego przeznaczenia.
Górny ciąg, dolny ciąg – wskazanie sposobu prowadzenia linki przerzutki przedniej.
Gradacja oleju – inaczej lepkość oleju. W zależności od rodzaju używanego oleju możliwe jest modyfikowanie charakterystyki tłumienia. Olej o gradacji 5 (5WT) cechuje się lekkością, zapewniając niewielkie tłumienie oraz szybki powrót. Natomiast olej o gradacji 15 (15WT) jest gęstszy, co skutkuje silniejszym tłumieniem i powolniejszym powrotem amortyzatora, sprawiając, że staje się on twardszy. Istotnym czynnikiem wpływającym na rodzaj tłumienia jest również waga rowerzysty. Im większa masa, tym bardziej zalecane jest zastosowanie silniejszego tłumienia.
Gripy – elementy wyposażenia roweru, które są umieszczone na kierownicy i służą do uchwycenia i stabilnego trzymania kierownicy podczas jazdy. Mają różne kształty, rozmiary i materiały wykonania, a ich głównym celem jest zapewnienie komfortu, pewności chwytu oraz absorpcji drgań.
Gusset – wzmocnienie konstrukcji poprzez dodatkowy fragment blachy, umieszczony szczególnie w obszarach narażonych na duże obciążenia.
Gwiazdka steru – mała metalowa nakrętka w kształcie gwiazdki, która jest wbijana do rury sterowej przedniego widelca. Gwiazdka steru jest wykorzystywana do zamocowania kierownicy w odpowiednim miejscu oraz do zapewnienia stabilności i wytrzymałości konstrukcji roweru. Pomaga także w umożliwieniu właściwego montażu elementów sterujących, takich jak mostek.
H
Hamulec rowerowy – element w rowerze, który służy do redukcji prędkości i całkowitego zatrzymania pojazdu. Mechanizmy hamulcowe mogą być zamontowane na czterech różnych miejscach na rowerze:
- Hamulce szczękowe: umieszczone po obu stronach obręczy (warianty cantilever i v-brake).
- Hamulce typu torpedo: montowane w osi tylnego koła.
- Hamulce tarczowe i rolkowe: zlokalizowane przy osi koła.
- Hamulec klockowy: umieszczony na oponie lub obręczy.
Hardtail – rower tylko z przednim amortyzatorem. Rowery hardtail charakteryzują się wysoką sztywnością, lekkością oraz minimalną stratą energii podczas jazdy, co jeest efektem braku dampera. Z tego powodu rowery hardtail są często preferowanym wyborem do wyścigów i zawodów w kolarstwie górskim.
Hi Ten – stal o zwiększonej zawartości węgla
Hopka – niewielkie, naturalne lub sztucznie stworzone wzniesienia na ścieżce przeznaczonej dla rowerzystów. Służą one do wprowadzenia elementu zabawy i wyzwania podczas jazdy oraz umożliwiają poprawę techniki rowerowej poprzez trening skoków i kontroli nad rowerem w powietrzu. Hopy mogą być różnej wielkości i kształtu, a ich przezwyciężenie wymaga odpowiedniej techniki oraz umiejętności koordynacji i równowagi.
HyperGlide (HG) – system HyperGlide wprowadzony przez firmę Shimano w 1989 roku to innowacyjna technologia umożliwiająca płynną i precyzyjną zmianę przełożeń w rowerze. Składa się on z zestawu zębatek tylnych, łańcucha oraz bębenka.
I
Imbus – znany także jako klucz imbusowy, to narzędzie służące do dokręcania i odkręcania śrub, które mają wewnętrzny sześciokątny otwór. Imbusy są zazwyczaj wykorzystywane tam, gdzie tradycyjne klucze płaskie czy gwiazdkowe nie mogą być użyte z powodu ograniczonej przestrzeni lub niewystarczającego dostępu.
J
Jarzmo (jarzemko) – element łączący siodełko ze wspornikiem siodła.
K
Kadencja – określenie tempa pedałowania, jego częstotliwość. Kluczowym parametrem do określenia kadencji jest liczba pełnych obrotów mechanizmu korbowego w określonym przedziale czasowym.
Kapsel – Okrągły element, w którym osadzona jest śruba sterowa. Śruba ta jest mocowana za pomocą gwiazdki, co powoduje docisk do mostka. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne dostosowanie łożysk sterów w rurze sterowej.
Kaseta – rodzaj układu tylnych zębatek, który umożliwia przeniesienie napędu z łańcucha na tylne koło roweru. Składający się z bloku koronek, który może być jedną integralną częścią lub zawierać demontowalne najmniejsze zębatki. Blok ten jest montowany na bębenku z wieloma wypustami znajdującym się w tylnej piaście rowerowej.
Keirin – znana także jako wyścigi derny, to widowiskowa konkurencja sportowa, która cieszy się dużą popularnością w Japonii i Korei Południowej. W zawodach bierze udział motocykl zwany derną, który rozpędza 4 do 9 kolarzy do prędkości około 50 km/h. Kolarze nie mogą wyprzedzać motocyklisty, aż do momentu, gdy ten zjedzie z trasy, co następuje zazwyczaj około 3 okrążenia przed metą, co rozpoczyna właściwy wyścig. Zwycięzcą zostaje ten uczestnik, który jako pierwszy przekroczy linię mety.
Kierownica – element roweru przeznaczony do sterowania nim i nadawania kierunku. Kierownica składa się z giętej rury o średnicy około 2 cm. Podstawowe modele wykonane są zwykle ze stali, lepsze z aluminium, a najwyższej jakości z włókna węglowego.
Kolarstwo górskie – dyscyplina sportowa, w której zawodnicy rywalizują na rowerach w terenie górzystym, często na ścieżkach, trasach zjazdowych, oraz w warunkach trudnych do pokonania. Zawody w kolarstwie górskim mogą obejmować różne konkurencje, takie jak cross-country, zjazdy, oraz maratony górskie. Zawodnicy muszą być dobrze przygotowani technicznie i fizycznie, aby poradzić sobie z wymagającym terenem i zmieniającymi się warunkami pogodowymi.
Kolarstwo szosowe – dyscyplina sportu polegająca na jeździe rowerem po drogach publicznych, zwłaszcza tych asfaltowych. Zawodnicy rywalizują w różnych rodzajach wyścigów, takich jak wyścigi etapowe, klasyki kolarskie czy czasówki. W kolarstwie szosowym ważne są zarówno umiejętności techniczne jazdy na rowerze, jak i wytrzymałość fizyczna, taktyka oraz strategia zawodników i drużyn. Jest to popularna dyscyplina sportu zarówno wśród zawodowców, jak i amatorów.
Kolarstwo torowe – dyscyplina sportu, w której zawodnicy ścigają się na specjalnie zaprojektowanych torach kolarskich. Tor kolarski ma charakterystyczny owalny kształt i jest zazwyczaj wykonany z drewna lub betonu. W zawodach kolarskich na torze występują różne konkurencje, takie jak sprint na czas, wyścig drużynowy na dochodzenie, keirin czy wyścig punktowy. Zawodnicy korzystają z specjalnych rowerów torowych, które są zoptymalizowane pod kątem szybkości i wytrzymałości. Kolarstwo torowe jest popularne zarówno na poziomie amatorskim, jak i zawodowym, a zawodnicy rywalizują w nim na arenach kolarskich na całym świecie.
Konus – element, który znajduje się w piastach kół. Jest to cylindryczny pierścień, który otacza osie kół i umożliwia im obracanie się. Konus jest zazwyczaj wykonany z metalu, na przykład ze stali lub aluminium, i jest często stosowany wraz z łożyskami kulkowymi, aby zapewnić płynne i stabilne działanie mechanizmu obrotowego kół rowerowych. Konserwacja konusów jest istotna dla utrzymania prawidłowego działania roweru, ponieważ zużycie konusów może prowadzić do luzów w piastach, co z kolei może powodować nieprawidłowe funkcjonowanie kół.
Korona widelca – element łączący widelec przedni z rurą sterową. W przypadku sztywnych widelców, korona zwykle stanowi górny, zakrzywiony fragment widelca, który jest połączony z rurą sterową. Natomiast w przypadku widelców amortyzowanych, korona zazwyczaj jest poziomym blokiem wykonanym z aluminium, do którego od dolnej strony na końcach są przymocowane golenie, a od górnej strony w środku jest przymocowana rura sterowa.
L
Lemondka (Aero Bars) – dodatkowy element, który może być zamontowany zarówno na kierownicy prostej, jak i giętej. Głównym składnikiem jest pałąk prostopadle umieszczony w stosunku do kierownicy, wyposażony w uchwyty na dłonie, wystające około 30 cm przed kierownicę. Dodatkowo, na rurze kierownicy znajdują się miękkie podpórki pod łokcie, zapewniające wygodę użytkowania. Nazwa tego rodzaju kierownicy wywodzi się od kolarza Grega LeMonda, który jako pierwszy zastosował ją podczas finału wyścigu Tour de France.
Lefty – stosowany w rowerach marki Cannondale, amortyzator jednogoleniowy.
Linka – powszechnie stosowana nazwa na metalową krótszą lub dłuższą linkę wykonaną ze splecionych i skręconych ze sobą drutów. Ze względu na swoją elastyczność oraz stosunkowo niewielką wagę, są one niezwykle praktyczne, jednak nie stanowią całkowitej przeszkody dla potencjalnego złodzieja. Linki te są często wykorzystywane jako dodatkowe zabezpieczenie, obejmujące wszystkie elementy roweru, które łatwo można zdemontować, takie jak koła czy siodełko.
M
Manetka – mechanizm do zmiany biegów w rowerze. Na rynku dostępne są różne rodzaje manetek, w tym manetki cynglowe (np. RapidFire czy Ez-Fire) oraz manetki obrotowe (np. Grip Shift, Revo-Shift). Ponadto istnieją również manetki zintegrowane z klamką hamulcową, znane jako klamkomanetki.
Mechanizm korbowy (korba) – mechanizm, który umożliwia przeniesienie ruchu obrotowego nóg poprzez pedały na ruch obrotowy zębatki i koła za pośrednictwem łańcucha. Składa się z pary ramion, pająka oraz zębatki lub zębatek. Wyróżniamy korby jednorzędowe, posiadające jedną zębatkę, oraz korby wielorzędowe, wyposażone w wiele zębatek, zazwyczaj dwie w rowerach szosowych i trzy w rowerach górskich. Mechanizm korbowy pełni rolę mechanizmu dźwigniowego, przekazując ruch obrotowy długiego ramienia na ruch obrotowy wału. Jest on połączony zarówno z suportem, jak i pedałami.
Monocykl – jednokołowy pojazd, zwykle napędzany ludzką siłą poprzez pedały, choć istnieją również wersje elektryczne. Posiada jedno koło umieszczone centralnie, na którym balansuje się, utrzymując równowagę podczas jazdy.
Mostek – Popularne określenie na wspornik kierownicy, który jest elementem służącym do połączenia kierownicy z kołem roweru. Jest on montowany do rury sterowej widelca. Istnieją obecnie dwa główne typy wsporników, zależnie od zastosowanych sterów:
- Wspornik typu A-head, który jest zaciskany na rurze sterowej.
- Klasyczny wspornik, który jest wkładany do rury sterowej.
MTB – odmiana roweru oraz dyscyplina sportowa w kolarstwie. Pozwala on na jazdę zarówno rekreacyjną, jak i zawodniczą w trudnym terenie, korzystając z specjalistycznych konstrukcji rowerów. W ramach MTB wyróżnia się kilka głównych dyscyplin, w tym cross country, downhill i slalom.
Mufa suportu – miejsce w ramie rowerowej, gdzie spotykają się trzy rury: podsiodłowa, dolna oraz dolna rura tylnego trójkąta. W mufie suportowej zamocowany jest suport, który umożliwia połączenie korby z ramą.
Mullet – w kontekście rowerowym odnosi się do układu rozmiaru kół, gdzie koło tylne jest mniejsze niż przednie. Określenie to może również odnosić się do samego roweru, który posiada taką konfigurację. Najczęściej spotykanym typem mulletów jest konfiguracja 29/27,5 (przód/tył). Taki zestaw pozwala łączyć korzyści związane z dużymi kołami 29-calowymi (znanych jako 29er) oraz zwinnością kołami 27,5 calowymi (nazywanych również 650b).
N
Napęd – mechanizm, który przekazuje siłę z pedałów na koła, umożliwiając poruszanie się rowerem. Składa się z kilku głównych elementów: korby i pedałów, suportu, łańcucha, zębatki i przerzutki.
Napinacz łańcucha – mechanizm służący do regulacji napięcia łańcucha, umożliwiający dostosowanie jego luźności do optymalnego poziomu. Poprawne napięcie łańcucha ma wpływ na wydajność jazdy, trwałość łańcucha oraz składowych układu napędowego roweru.
Naprężenie wstępne – początkowa pozycja sprężyny w amortyzatorze - to punkt wyjściowy, od którego zaczyna się jej skurcz. Amortyzator ulega skurczowi w momencie, gdy na niego działa siła przekraczająca wartość wstępnego naprężenia sprężyny. Jakość działania amortyzatora zależy od odpowiedniego doboru tego wstępnego naprężenia, aby uzyskać pożądane wstępne ugięcie. W przypadku amortyzatorów powietrznych, zwiększając ciśnienie, zwiększa się również wartość ich wstępnego naprężenia.
Nypel – element służący do przytwierdzenia szprychy do obręczy koła. Pełni również funkcję centrowania koła. Liczba nakrętek w kole odpowiada liczbie szprych. Mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak stal, aluminium lub tytan. Do regulacji nakrętek stosuje się specjalne klucze przeznaczone do szprych.
O
OEM – (ang. Original Equipment Manufacture) części do seryjnego montażu rowerów.
Offset – odnosi się zazwyczaj do offsetu widelca lub offsetu siodełka.
- Offset widelca: jest to odległość pomiędzy osią suportu (środka osi pedałów) a osią widełek. Offset widełek może wpływać na prowadzenie roweru i jego właściwości jazdy. Większy offset zazwyczaj oznacza dłuższy rozstaw kół, co może wpłynąć na stabilność i komfort jazdy.
- Offset siodełka: jest to odległość pomiędzy osią sztycy siodełka a osią rury podsiodłowej. Offset siodełka może być dostosowywany, aby dopasować pozycję siedzenia do preferencji rowerzysty oraz zapewnić optymalne wyważenie roweru.
Octalink – system wprowadzony przez Shimano. Jest to rozwiązanie konstrukcyjne, w którym korby są połączone z osią suportu poprzez zastosowanie wielowypustu z wypustami o kształcie prostokątnym.
Omnium – dyscyplina, w której zawodnicy rywalizują w kilku różnych konkurencjach podczas jednej sesji. Zawody omnium zazwyczaj składają się z pięciu lub sześciu różnych konkurencji, które mogą obejmować sprinty, wyścigi na czas, wyścigi eliminacyjne i inne. Zwycięzca omnium jest wyłaniany na podstawie punktów zdobytych we wszystkich konkurencjach.
Okładziny rowerowe – elementy trące hamulców tarczowych jak i lepszej klasy hamulców szczękowych.
Ostre koło – sposób łączenia tylnej zębatki z piastą, gdzie koło jest połączone sztywno z zębatką, bez użycia mechanizmu zębatkowo-zapadkowego. W efekcie takiej konstrukcji rowerzysta musi ciągle obracać pedałami podczas poruszania się rowerem, ponieważ obracanie pedałami w tył skutkuje cofaniem się do tyłu.
OTB – (ang. Over The Bars) termin używany w kontekście jazdy rowerem, określający sytuację, w której rowerzysta przelatuje przez kierownicę. Zazwyczaj taka sytuacja kończy się efektownym saltem w przód.
Owijka – taśma stosowana na kierownicach szosowych, zapewniająca wygodny chwyt i absorpcję potu.
P
Pająk – element kasety stanowiący łącznik pomiędzy kilkoma głównymi koronkami kasety lub częścią korby, do której są montowane koronki.
Pampers – specjalna wkładka stosowana w kolarskich spodenkach, mająca na celu poprawę komfortu podczas jazdy oraz ochronę istotnych narządów.
Peleton – grupa zawodowych kolarzy lub biegaczy, którzy poruszają się razem w bliskim szyku podczas wyścigów lub treningów. Peleton ma zazwyczaj za zadanie zminimalizować opór powietrza poprzez zajęcie zbiorowej pozycji, co pozwala im oszczędzać energię i efektywniej współpracować w celu pokonania trasy.
Pedały rowerowe – część mechanizmu napędowego roweru odpowiedzialna za przekazywanie energii z nóg rowerzysty poprzez korby do koła. Wyróżniamy dwa główne rodzaje pedałów rowerowych:
Pegi – rurki montowane przy osiach kół w rowerach BMX, są elementami służącymi do wykonywania różnorodnych ewolucji podczas jazdy. Ich główną funkcją jest umożliwienie rowerzyście wykonywania trików, takich jak grindowanie, czyli zjeżdżanie po poręczy. Dodatkowo, pegi pozwalają rowerzyście stanąć na nich i dać mu możliwość wykonywania innych ewolucji.
Piasta – element roweru zamontowany w środkowym punkcie koła, umożliwiający jego rotację.
Piasta wielobiegowa – piasta tylnego koła, wyposażona w mechanizm zmiany biegów, operuje na zasadzie analogicznej do przerzutki w rowerze. Stanowi istotny element układu napędowego pojazdu dwukołowego, zapewniając skuteczną regulację przełożeń.
Płyn uszczelniający (mleko) – specjalna ciecz lub żel wlewany do wnętrza opony, która ma za zadanie zamykanie i naprawę drobnych przebicia powstałych na bieżniku. Uszczelniając oponę, zapobiega wyciekom powietrza oraz pomaga utrzymać odpowiednie ciśnienie w oponie tubeless.
Pumptrack – specjalnie zaprojektowany tor, zazwyczaj zbudowany z nawierzchni twardej, który składa się z serii pagórków, łuków i przeszkód. Jest przeznaczony do jazdy na rowerze, deskorolce, hulajnodze lub rolkach, gdzie uczestnicy wykorzystują technikę "pompującą" ciała, aby utrzymać prędkość bez pedałowania lub napędzania.
Przelotka – tulejka o średnicy wewnętrznej nieco mniejszej niż zewnętrzna średnica pancerza. Zazwyczaj wbudowana w ramę (przyspawana) i służąca do umocowania końca pancerza, który prowadzi linkę przerzutki lub hamulca (lub do przytrzymania samego pancerza). Przelotki są standardowo zamocowane na większości rur ramy.
Przerzutka – mechanizm służący do zmiany przełożeń poprzez przesuwanie łańcucha między różnymi zębatkami lub kołami łańcuchowymi na korbie oraz kasie. Jest to istotny element układu napędowego, umożliwiający dostosowanie oporu pedałowania do warunków terenowych i preferencji użytkownika. Przerzutka pozwala na płynną regulację przełożeń, co umożliwia rowerzyście efektywną jazdę zarówno na płaskim terenie, jak i podczas podjazdów czy zjazdów.
Progresja – utwardzanie amortyzacji podczas wzrostu skoku, w celu ochrony przed dobiciem.
R
Rafka – popularne określenie na obręcz rowerową.
Rama – struktura składającą się z połączonych ze sobą rur, które tworzą szkielet, do którego przymocowane są pozostałe elementy roweru, takie jak koła, zespół napędowy, kierownica, siodełko i pedały. Składa się z kilku głównych elementów, w tym dolnej rury ramy (zwanej również główną rurą ramy), górnej rury ramy, rury podsiodłowej, główki ramy, dolnej rury tylnego trójkąta oraz górnej rury tylnego trójkąta.
RapidFire – mechanizm wyprodukowany przez firmę Shimano, umożliwiający regulację przełożeń za pomocą dwóch dźwigni.
Rogi rowerowe – elementy zamocowane na krańcach kierownicy, które pozwalają zwiększyć liczbę dostępnych uchwytów.
Rotor – mechanizm umożliwiający swobodne obracanie kierownicą BMX-a bez konieczności ograniczeń związanych z linkami hamulca.
Rura podsiodłowa – pionowa rura biegnąca od siodełka do suportu, zwana również rurą podsiodłową, jest częścią roweru łączącą siodełko z suportem. Wewnątrz rury podsiodłowej umieszczany jest wspornik siodła, nazywany także sztycą, do którego przymocowane jest właściwe siodełko.
Rura sterowa – rura wychodząca do góry z korony widelca i stanowiąca oś steru.
S
SAG – termin używany w kontekście rowerów z amortyzacją. Odnosi się do ilości sprężenia, jakie amortyzator lub widelec przedni ulega pod wpływem masy jeżdżącego. SAG jest mierzony jako procent skoku całkowitego amortyzatora lub widelca, który został zużyty podczas statycznego obciążenia roweru.
Semislick – rodzaj opon rowerowych, które łączą w sobie cechy opon szosowych i terenowych. Posiadają one bieżnik o bardziej gładkiej powierzchni w porównaniu z tradycyjnymi oponami terenowymi, co zapewnia mniejszy opór toczenia i zwiększa prędkość jazdy na twardych nawierzchniach. Jednocześnie posiadają one wystarczającą ilość bieżnika, aby zapewnić przyczepność podczas jazdy w warunkach lekko zabłoconych lub na nierównych drogach.
SGS – odnosi się do wyjątkowo długiego wózka przerzutki opracowanego przez firmę Shimano. Ten rodzaj wózka jest powszechnie wykorzystywany w sprzęcie do jazdy w terenie (MTB). Przeznaczony jest do układu przerzutek, w którym występują znaczne różnice pomiędzy największymi a najmniejszymi koronkami tylnej kasety zębatek oraz zębatkami przedniego zespołu.
Siodełko – element wyposażenia roweru, służący do siedzenia i podparcia ciała użytkownika podczas jazdy. Jest to zazwyczaj wyprofilowany kształtowany element, często wyściełany materiałem piankowym lub żelowym, zapewniający komfortowe warunki dla użytkownika. Siodełko ma regulowaną wysokość i czasami kąt nachylenia, co umożliwia dostosowanie do preferencji jazdy oraz ergonomiczne dopasowanie do sylwetki użytkownika.
SIS – system indeksowania używany w komponentach rowerowych firmy Shimano, który umożliwia precyzyjne i płynne zmiany biegów poprzez zastosowanie odpowiednich wskaźników i przekładni. Ten system jest stosowany głównie w przerzutkach i manetkach rowerowych, zapewniając użytkownikowi wygodę i efektywność podczas jazdy.
Skok amortyzatora – jest to miara elastyczności amortyzatora, określana w milimetrach, która wpływa na komfort oraz kontrolę jazdy, absorbując wstrząsy i zapewniając lepsze prowadzenie roweru.
Skuwacz do łańcucha – narzędzie lub urządzenie służące do regulacji długości i naciągu łańcucha napędowego.
Snake bite – uszkodzenie dętki między obręczą a przeszkodą, co skutkuje powstaniem dwóch symetrycznych otworów. W przypadkach bardziej poważnych nazywane jest to zjawisko double snakebite, charakteryzujące się powstaniem czterech otworów.
Slick – rodzaj opony charakteryzującej się gładką, pozbawioną bieżnika powierzchnią bieżnika. Jest to konstrukcja przeznaczona głównie do jazdy po suchych i gładkich nawierzchniach, zapewniająca minimalny opór toczenia i maksymalną przyczepność. Opony slick są popularne w wyścigach szosowych i czasowych, gdzie każda redukcja oporu toczenia jest istotna dla osiągnięcia jak najlepszego wyniku.
SPD – rodzaj systemu pedałów rowerowych opracowany przez firmę Shimano. Charakteryzuje się on zintegrowanym mechanizmem zatrzaskowym, który umożliwia zakotwiczenie specjalnych butów rowerowych do pedałów. Dzięki temu systemowi rowerzysta może efektywniej wykorzystywać siłę nacisku podczas pedałowania, co przekłada się na lepszą wydajność i komfort jazdy.
Spinka – element spajający łańcuch, umożliwiający swobodne rozpinanie i spinanie bez konieczności stosowania skuwacza.
Sprężyna powietrzna – element sprężynujący w amortyzatorach, komponent skonstruowany w formie szczelnie zamkniętego pojemnika zawierającego sprężone powietrze.
Stójka (Wheelie) – technika jazdy, w której rowerzysta unosi przednie koło roweru od ziemi, utrzymując równowagę na tylnym kole. Osoba wykonująca ewolucję stójka kontroluje równowagę i prędkość poprzez manipulację ciężarem ciała oraz siłą pedałowania, umożliwiając utrzymanie roweru w pionowej pozycji z uniesionym przednim kołem. Jest to popularna sztuczka w kulturze rowerowej, zarówno w świecie sportów ekstremalnych, jak i w codziennej jeździe rekreacyjnej.
Szytka – rodzaj opon wyposażonych we wbudowaną dętkę, często stosowany przez profesjonalistów. Charakteryzują się one klejeniem do specjalnych obręczy. Są one powszechnie stosowane w rowerach szosowych, torowych i triatlonowych.
Sworzeń – element łączący ogniwa w łańcuchu, który może być wypełniony lub pusty w środku w celu redukcji masy.
Szprycha – metalowy pręt używany do wzmacniania i stabilizacji obręczy koła rowerowego. Szprychy łączą piasty z obręczami, umożliwiając równomierne rozkładanie sił, jakie działają na koło podczas jazdy.
Sztywna oś – specjalna oś, służąca do zwiększenia sztywności konstrukcji, wymagająca specjalnych piast oraz odpowiednio dostosowanej ramy i amortyzatora, celem jej zamocowania.
Single Speed – układ napędu, który charakteryzuje się obecnością tylko jednego przełożenia, zarówno z przodu, jak i z tyłu, co oznacza brak przerzutek. Stałe ustawienie jednego biegu niesie ze sobą pewne ograniczenia, dlatego tego typu rozwiązania są obecnie stosowane głównie w rowerach przeznaczonych do jazdy miejskiej, na torach dirtowych, w rowerach typu fixie (stałe koło), a także rzadziej w rowerach do jazdy zjazdowej i freeride.
T
Tandem – rodzaj roweru zaprojektowany do jazdy dwóch osób, zazwyczaj jedna za drugą wzdłuż osi roweru. Jest to rower wyposażony w dwa siedzenia oraz dwa zestawy pedałów, umożliwiające dwóm użytkownikom wspólną jazdę.
Tensometr – narzędzie pomiarowe wykorzystywane do określania naprężenia lub siły rozciągającej działającej na szprychy w rowerze lub innych pojazdach wyposażonych w koła szprychowe.
Tłumik – komponent mający na celu absorpcję drgań i wstrząsów, które występują podczas jazdy na nierównym terenie. Działa poprzez tłumienie ruchu sprężyny lub oleju.
Time Trials – dyscyplina polegająca na indywidualnym lub drużynowym ściganiu się z czasem. Uczestnicy startują pojedynczo lub w krótkich odstępach czasowych i rywalizują o jak najszybszy czas przejechania określonej trasy. Celem jest pokonanie dystansu w możliwie krótkim czasie, bez bezpośredniej interakcji z innymi zawodnikami na trasie.
TPI – (ang. Thread Per Inch) Gęstość oplotu nici na cal w oponach. Im większe TPI tym opona lepszej jakości.
Top-Swing – typ przedniej przerzutki, w którym obejma znajduje się pod prowadnicą łańcucha.
Trenażer – urządzenie treningowe, które umożliwia użytkownikowi jazdę na rowerze w kontrolowanych warunkach wewnątrz pomieszczenia. Składa się z ramy, na którą można zamontować rower, oraz mechanizmu oporu, który symuluje opór podczas jazdy na drodze. Trenażery rowerowe pozwalają użytkownikom na trening rowerowy w domu lub w zamkniętych pomieszczeniach bez względu na warunki atmosferyczne na zewnątrz.
Tubeless – technologia stosowana głównie w oponach, polegająca na eliminacji dętki i wykorzystaniu specjalnych opon oraz obręczy, które łączą się szczelnie, tworząc hermetyczną przestrzeń wewnętrzną. W systemie tubeless opona jest bezdętkowa, co zmniejsza ryzyko przebicia, poprawia przyczepność oraz obniża ciśnienie powietrza, co przyczynia się do lepszego komfortu jazdy.
U
UCI – (fr. Union Cycliste Internationale, pl. Międzynarodowa Unia Kolarska) instytucją odpowiedzialna za promowanie kolarstwa, organizowanie zawodów, ustalanie standardów sprzętowych, monitorowanie zawodników oraz tworzenie list rankingowych w dyscyplinach związanych z kolarstwem.
U-Lock – rodzaj zamka rowerowego wykorzystywanego do zabezpieczania rowerów przed kradzieżą. Składa się z metalowego łuku w kształcie litery U oraz zamka mechanicznego. U-lock jest popularny ze względu na swoją wytrzymałość i trudność w złamaniu, co sprawia, że jest skuteczną metodą ochrony przed kradzieżą roweru.
Ustawka rowerowa – nieformalne spotkanie lub wydarzenie, podczas którego grupa rowerzystów rywalizuje w nieoficjalnych, często spontanicznych zawodach lub próbach umiejętności na rowerach. Ustawki rowerowe mogą obejmować różne dyscypliny, takie jak wyścigi uliczne, jazdę trialową, skoki lub inne akrobacje na rowerze. Są często organizowane w nieformalnych miejscach, takich jak parki, placówki miejskie lub tereny otwarte, i przyciągają zarówno amatorów, jak i doświadczonych rowerzystów. Ustawki rowerowe mogą być też okazją do integracji społeczności rowerowej i promocji kultury rowerowej.
V
V-Max – termin odnoszący się do maksymalnej osiąganej prędkości na pojedynczym środku transportu. Określa on najwyższą prędkość, jaką rowerzysta może osiągnąć przy pełnym wykorzystaniu możliwości swojego roweru oraz własnych umiejętności.
Velodrom – specjalnie zaprojektowany tor kolarski przeznaczony głównie do wyścigów na rowerach torowych. Charakteryzuje się on okrągłym kształtem oraz stromymi zakrętami, umożliwiającymi kolarzom osiąganie wysokich prędkości. Velodromy są często używane do profesjonalnych zawodów kolarskich oraz treningów.
Velomobile – pojazd komunikacji miejskiej lub rekreacyjny, zbudowany na bazie roweru, który jest osłonięty aerodynamiczną karoserią. Jest to środek transportu osobistego, zazwyczaj jednoosobowy, napędzany siłą ludzkich mięśni poprzez pedałowanie. Velomobile łączą w sobie cechy roweru i samochodu, zapewniając efektywność i ekologiczność poruszania się po drogach.
VPP – (ang. Virtual Pivot Point) opatentowany mechanizm zawieszenia stosowany w rowerach marki Santa Cruz i Intense. Charakteryzuje się on zmianą lokalizacji osi obrotu zawieszenia wraz z jego ugięciem. Jest to rozwiązanie umożliwiające umiejscowienie punktu SAG w miejscu, do którego zmierza wahacz podczas wywierania nacisku na pedały. Dzięki temu zapobiega się efektowi "pompowania" zawieszenia podczas pedałowania.
W
Wahacz – konstrukcja zawieszenia tylnego koła w rowerze z pełnym zawieszeniem.
Wentyl Presta – rodzaj wentyla stosowanego przede wszystkim w rowerach. Charakteryzuje się cieńszą stalową rurką niż wentyl typu Schradera oraz zastosowaniem śruby do regulacji ciśnienia powietrza. Jest popularny w rowerach szosowych i wyścigowych ze względu na swoją lekkość oraz umożliwia łatwiejsze pompowanie do wysokich ciśnień.
Wentyl Shreader – typ wentyla stosowanego w dętkowych oponach rowerowych, samochodowych oraz innych pojazdach. Jest to najbardziej powszechny rodzaj wentyla stosowanego w oponach. Charakteryzuje się cylindrycznym korpusem z gwintowanym końcem oraz małym zaworem sterującym przepływem powietrza. Wentyl Shreader jest kompatybilny z większością pompek do pompowania opon i jest stosunkowo łatwy w obsłudze.
Widelec – część układu kierowniczego roweru, która jest zamocowana do ramy i umożliwia obracanie kołem oraz utrzymanie równowagi podczas jazdy. Składa się z dwóch widełek, które są połączone z trzpieniem kierownicy oraz osią kółka przedniego.
Wkład suportu (suport) – element konstrukcyjny, który umożliwia montaż korby oraz zapewnia stabilne obracanie się pedałów. Jest to zazwyczaj metalowy lub kompozytowy cylinder umieszczony w dolnej części ramy roweru, w którym osadzone są łożyska, przez które przechodzi oś korby.
Włókno węglowe (carbon) – materiał konstrukcyjny stosowany głównie do produkcji ram, widelców, kierownic, czy też obręczy. Jest to rodzaj włókna sztucznego o bardzo wysokiej wytrzymałości i niskiej masie, uzyskiwanego z polimerów węglowych, które są wytwarzane w procesie ciągnienia i termoutwardzania. Dzięki swoim właściwościom, włókno węglowe umożliwia budowę lekkich, wytrzymałych i aerodynamicznych komponentów rowerowych, co przyczynia się do poprawy osiągów oraz komfortu jazdy.
Wózek przerzutki – element tylnego układu napędowego roweru, który pełni funkcję podtrzymującą rolki przerzutki oraz zapewniającą miejsce dla łańcucha. Wózki występują w trzech różnych długościach - krótkiej, średniej i długiej.
Wolnobieg – mechanizm stosowany w rowerach, który umożliwia kołom obracanie się niezależnie od ruchu pedałów w momencie, gdy rowerzysta przestaje pedałować. Dzięki wolnobiegowi, rowerzysta może utrzymać prędkość i bezpiecznie zwolnić lub zatrzymać się, nie musząc stale pedałować.
Wspornik siodła (sztyca) – element konstrukcyjny, zwykle w formie rury, który łączy siodełko z ramą roweru. Jednym końcem jest wsuwany do podsiodłowej rury ramy, a drugim końcem jest przymocowane siodełko za pomocą jarzma.
Z
Zacisk – znane również jako szybkozamykacz, wykorzystywany jest do przymocowania kół (do ramy) lub regulacji sztycy podsiodłowej; umożliwia to szybki montaż lub demontaż określonych elementów bez potrzeby stosowania narzędzi.
Zero Stack – rodzaj sterów o niskim profilu. Charakteryzują się one tym, że specjalne tuleje są wciskane w główkę ramy i pełnią rolę mocowania dla właściwych łożysk sterowych. Takie rozwiązania dostępne są w ofercie firm, takich jak Cane Creek i Ritchey.
Zbroja rowerowa – rodzaj ochronnej odzieży noszonej przez rowerzystów w celu zwiększenia bezpieczeństwa podczas jazdy. Zazwyczaj składa się z kasku, ochraniaczy na łokcie i kolana oraz kamizelki lub koszulki z wbudowanymi ochraniaczami na klatkę piersiową i plecy. Zbroja ta ma na celu zmniejszenie ryzyka obrażeń w przypadku upadku lub kolizji podczas jazdy rowerem.
